Tiền mãn kinh – mãn kinh là giai đoạn sẽ xuất hiện trong cuộc đời của mỗi người phụ nữ. Giai đoạn này thường đi kèm những ảnh hưởng về ngoại hình, sức khỏe, tâm sinh lý của phái đẹp. Chính bởi vậy, họ luôn mong muốn quá trình này tới muộn và tìm nhiều giải pháp để trì hoãn nó. Vậy có nên dùng thuốc để làm chậm quá trình tiền mãn kinh – mãn kinh không?
Mục lục
Thế nào là tiền mãn kinh – mãn kinh?
Tiền mãn kinh hiểu nôm na là trước giai đoạn người phụ nữ hết kinh. Nó đánh dấu giai đoạn người phụ nữ còn đang có kinh, còn đang có khả năng mang thai và sinh đẻ bắt đầu bước sang giai đoạn mất kinh và không còn khả năng sinh sản nữa. Giai đoạn giao thời giữa 2 thời điểm đó được gọi là tiền mãn kinh. Tùy từng người mà giai đoạn tiền mãn kinh có thể kéo dài từ 1-5 năm và thường xảy ra ở độ tuổi 45-50.
Tìm hiểu thêm: Tiền mãn kinh và những bệnh thường gặp
Mãn kinh có nghĩa là không còn là tiền mãn kinh nữa mà là giai đoạn sau của tiền mãn kinh. Tức là, không còn giai đoạn rối loạn kinh nguyệt lúc có lúc không, lúc nhiều lúc ít nữa mà nó đi đến giai đoạn hoàn toàn không còn kinh nguyệt nữa. Người ta định nghĩa, mãn kinh là khi mà 12 tháng( 1 năm) bạn không còn kinh.
Những thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh
Những thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh có thể là :
Kinh nguyệt không đều
Những thay đổi hormone ảnh hưởng đến việc buồng trứng phóng thích trứng và điều này có thể làm cho kinh nguyệt chậm hoặc ngắn hơn hoặc tắc kinh trong vài tháng. Lượng máu kinh ra ít hơn hoặc nhiều hơn và xuất hiện trước 40 tuổi.
Cơ thể nóng bừng hay bốc hỏa
Đột nhiên cơ thể nóng bừng và đổ mồ hôi, đây là dấu hiệu tiền mãn kinh phổ biến nhất, nó có thể đa dạng về khoảng thời gian chịu đựng cơn nóng hoặc cường độ tăng dần suốt ngày kể cả ban đêm, kèm chứng ngủ ngáy và khó ngủ. Hiện tượng nóng bừng này có thể kéo dài từ 2-15 năm. Khi nồng độ estrogen suy giảm, các mạch máu có thể bị giãn ra nhanh chóng và làm nhiệt độ da tăng lên.
Hiện tượng này có thể gây cảm giác nóng bừng lan từ ngực lên vai, cổ và lên đầu. Mồ hôi thoát ra nhiều rồi khô đi sẽ làm da mất nhiều nhiệt lượng, dẫn đến cảm thấy ớn lạnh, mệt mỏi và uể oải. Cơn bốc hỏa có thể kéo dài từ 30 giây đến 30 phút, thường gặp nhất là khoảng 2-3 phút.
Khô âm đạo
Những thay đổi hormone làm thành âm đạo giảm lượng dịch tiết ra cũng như độ đàn hồi. Một số phụ nữ chỉ cảm thấy khó chịu vùng chữ V, số khác lại thấy khó chịu khi quan hệ. Ngoài ra, thời gian cần có để kích thích tình dục cũng tăng theo độ tuổi.
Nhiễm trùng đường tiểu
Nhiễm trùng đường tiểu có thể xảy ra trong thời kỳ tiền mãn kinh. Phụ nữ có thể nhận thấy dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiểu là đi tiểu và đau khi tiểu. Cách phòng ngừa nhiễm trùng đường tiểu tiền mãn kinh đó là đi vệ sinh sau khi giao hợp, sử dụng chất bôi trơn và tập sàn chậu đều đặn.
Giảm ham muốn
Có nhiều nguyên nhân khiến phụ nữ giảm ham muốn thời kỳ tiền mãn kinh, do thay đổi tâm trạng, thiếu ngủ, niêm mạc âm đạo khô, teo dễ bị tổn thương hoặc chảy máu…Tuy nhiên, rất ít phụ nữ gặp trục trặc về ham muốn trong thời kỳ này.
Đau nhức
Khi nồng độ estrogen giảm, dây chằng và sụn cũng bị ảnh hưởng. Có nghiên cứu cho rằng những thay đổi hormone có liên quan đến sự phát triển của viêm xương khớp. Đau cơ và đau khớp được xem là những thay đổi phổ biến nhất của thời kỳ tiền mãn kinh. Một số phụ nữ cũng có thể cảm thấy đau nhức đặc biệt là ở vú.
Thay đổi cân nặng
Quá trình trao đổi chất để xây dựng cơ bắp bị chậm lại, cùng với đó là căng thẳng tăng cao do thiếu ngủ và lo lắng về các thay đổi trên. Căng thẳng làm tăng trọng lượng do lượng hormone cortisol cao. Vì vậy bạn nên tập thể dục thường xuyên và chế độ ăn uống lành mạnh.
Đau ngực
Khi nồng độ estrogen giảm, cholesterol và đường tăng, tim và mạch máu cũng trở nên cứng hơn. Điều này sẽ dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim do tắc nghẽn các mạch máu. Thay đổi lối sống có thể giúp đỡ rất nhiều cho tình trạng này. Nên tăng cường chế độ ăn nhiều rau xanh và họ cải lá xanh đậm như bông cải xanh.
Loãng xương
Estrogen là hormone quan trọng để duy trì sức khỏe cho xương, giúp tăng tốc độ hấp thụ của canxi. Khi sắp thời kỳ mãn kinh chức năng buồng trứng bị suy giảm estrogen trong cơ thể bị giảm sút khiến trọng lượng xương bị mất một lượng lớn từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe của xương.
Rối loạn giấc ngủ và ra mồ hôi trộm ban đêm
Đổ mồ hôi trộm ban đêm là một thay đổi đi kèm thường gặp của cơn bốc hỏa. Ban đêm thường bị thức giấc, toát nhiều mồ hôi và cảm thấy ớn lạnh. Sau đó ngủ sâu sở lại. Có khoảng 1⁄4 phụ nữ tuổi trung niên bị rối loạn giấc ngủ. Mất ngủ còn ảnh hưởng đến tính khí và tình trạng sức khỏe chung.
Tâm trạng thay đổi tiêu cực
Bước vào giai đoạn mãn kinh, phụ nữ thường dễ bị kích thích, buồn bã, lo lắng và căng thẳng. Tăng nhạy cảm hoặc dễ bị mất cân bằng trước những biến cố cảm xúc hoặc tăng nguy cơ trầm cảm có thể xảy ra trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh.
Các loại ung thư sinh dục nữ
Ung thư cổ tử cung, buồng trứng, ung thư vú thường xuất hiện vào giai đoạn mãn kinh. Bác sĩ khuyên phụ nữ trong độ tuổi này đừng quên khám phụ khoa và khám vú định kỳ để sàng lọc, chẩn đoán các loại ung thư phụ khoa ở giai đoạn sớm.
Giảm khả năng sinh sản
Giảm khả năng sinh sản biểu tức là khó có thai hơn và thai nhi dễ bị dị tật bất thường. Tuy nhiên, phụ nữ vẫn có thể đậu thai trong vòng một năm sau khi hoàn toàn ngưng hành kinh. Vào độ tuổi này do các nang noãn có sự biến đổi về yếu tố di truyền nên các bà mẹ lớn tuổi có khả năng sinh con bị rối loạn di truyền cao, đặc biệt là trẻ bị hội chứng Down. Do vậy, các bác sĩ không khuyến khích phụ nữ lớn tuổi mang thai và tốt nhất nên dùng biện pháp tránh thai hiệu quả.
Có nên dùng thuốc làm chậm quá trình mãn kinh?
Khi sử dụng liệu pháp thay thế hormone cho phụ nữ mãn kinh, thường dùng các loại thuốc estrogen đơn thuần hoặc estrogen kết hợp progesterone hoặc estrogen kết hợp progestin. Theo bác sĩ Phạm Anh Tuấn (bệnh viện K Hà Nội), các loại thuốc này có nguy cơ và lợi ích tương đương. Bên cạnh việc đem lại lợi ích giảm thiểu các triệu chứng mãn kinh như: bốc hỏa, khô âm đạo, đau rát khi quan hệ, rối loạn giấc ngủ, đổ mồ hôi về đêm,… thì cũng đi kèm với các bất lợi như: tiểu tiện không tự chủ, sa sút trí tuệ, tạo huyết khối, đột quỵ, quá sản nội mạc tử cung, ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú.
Một số nghiên cứu mới gần đây có kết luận rằng các nguy cơ này xảy ra còn phụ thuộc vào liều lượng và thời gian sử dụng. Chuyên gia y tế cũng khuyến cáo các chị em trước khi lựa chọn sử dụng liệu pháp này cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa và sử dụng trong thời gian ngắn nhất, với liều thấp nhất có thể để kiểm soát triệu chứng, cân bằng giữa lợi ích và nguy cơ. Việc này nhằm tránh các biến chứng bất thường, thậm chí là nguy cơ mắc bệnh vì sử dụng thuốc không đúng cách. Đồng thời, bạn cũng cần chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ 3 – 6 tháng/ lần nếu phải sử dụng các loại thuốc trên kéo dài.
Tuy nhiên, đây chỉ là liệu pháp nội tiết thay thế, không có khả năng cải thiện được quá trình lão hóa như ngăn ngừa nếp nhăn hay tăng ham muốn tình dục.
Tìm hiểu: Review 5 viên uống mãn kinh tốt nhất hiện nay
Nên làm chậm quá trình mãn kinh bằng cách nào?
Thay đổi lối sống
- Bổ sung nội tiết tố nữ từ những thực phẩm giàu estrogen tự nhiên: khoai lang, cà rốt, tỏi, đậu nành, sâm tố nữ,… Tìm hiểu chi tiết: 14 loại thực phẩm bổ sung nội tiết tố dễ tìm nhất
- Bổ sung các chất béo có lợi như: cá, dầu hạt lanh, dầu hướng dương,… nhằm cân bằng nội tiết tố, giảm sạm da, ngăn ngừa nám da, chứng mất trí nhớ,…
- Tăng cường các loại rau xanh, trái cây tươi vào trong chế độ ăn hàng ngày nhằm bổ sung lượng chất xơ, vitamin, carotene nhằm làm chậm quá trình lão hóa cơ thể, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư.
- Bổ sung canxi giúp xương chắc khỏe, ngừa loãng xương bằng những thực phẩm như: sữa tươi, pho-mai, sữa chua,…
- Uống đủ nước mỗi ngày để giúp cơ thể đào thải độc tố, hỗ trợ cấp ẩm cho da.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích, đồ uống có cồn,… bởi chúng ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe, nhất là dễ gây ra tình trạng mất ngủ đối với phụ nữ thời kỳ mãn kinh
- Có chế độ luyện tập thể dục thể thao đều đặn, trung bình mỗi ngày khoảng 30 phút để rèn luyện sức khỏe, duy trì vóc dáng cân đối, cải thiện tâm trạng, tăng cường trao đổi chất, giảm thiểu các triệu chứng của mãn kinh. Bạn có thể lựa chọn đi bộ, chơi thể thao, tập yoga,…
- Có kế hoạch thăm khám sức khỏe định kỳ, bao gồm khám phụ khoa để có thể chủ động kiểm soát tình trạng sức khỏe cơ thể, phát hiện sớm những rắc rối và kịp thời điều trị, ngăn ngừa biến chứng.
Dùng thực phẩm bảo vệ sức khỏe Sâm nhung tố nữ Tuệ Linh
Với những trường hợp thiếu hụt nội tiết ở mức độ nhẹ, xu hướng hiện nay là bổ sung bằng các thảo dược có phytoestrogen, giúp cơ thể sản sinh nội tiết một cách tự nhiên, theo đúng nhu cầu của cơ thể.
Ưu điểm của phương pháp này tác dụng ổn định và bền vững, duy trì nồng độ thích hợp (thiếu thì bổ sung, thừa thì đảo thải) nên không gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, tác dụng của phương pháp này chậm hơn so với việc sử dụng thuốc.
Để bổ sung nội tiết tố từ phytoestrogen, chị em có thể sử dụng các loại thực phẩm chức năng bổ sung nội tiết có nguồn gốc từ tự nhiên.
Trong các loại TPCN, nổi bật hiện nay phải kể đến Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh – kết hợp từ Sâm tố nữ, Nhung hươu cùng các nguyên liệu quý.
- Sâm tố nữ. Chứa phytoestrogen mạnh gấp 1.000-10.000 lần các phytoestrogen có trong đậu nành, giúp bổ sung estrogen mạnh mẽ. Là loại thảo dược hiếm hoi được khoa học nhận định giải quyết được cả 3 vấn đề: sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý.
- Nhung hươu. Một trong tứ đại danh dược, có tác dụng tăng cường sức khỏe, làm chậm lão hóa, bổ tủy, ích huyết.
- Thiên môn đông. Làm đẹp da tự nhiên, giúp cải thiện giấc ngủ và tâm trạng trong thời kì tiền mãn kinh – mãn kinh.
- Nữ lang. Giúp giải quyết tốt nhất tình trạng lo lắng, bồn chồn và mất ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh
Chị em dùng Sâm nhung tố nữ đều đặn sẽ giúp nồng độ nội tiết tố nữ estrogen luôn đủ đầy, sinh lý dồi dào, cơ thể khỏe mạnh, da dẻ hồng hào và trẻ đẹp dài lâu.
Sâm Nhung Tố Nữ là sản phẩm DUY NHẤT được chuyển giao từ quy trình chiết xuất hoạt chất quý trong Sâm tố nữ của Viện hóa học – Viện hàn lâm khoa học & Công nghệ Việt Nam và là sản phẩm kế thừa từ đề tài nghiên cứu của PGS.TS.Nguyễn Thượng Dong – nguyên viện trưởng Viện Dược liệu.
Vì thế chị em hoàn toàn có thể an tâm khi sử dụng sản phẩm này.
Kết luận: Tiền mãn kinh – mãn kinh là quá trình sinh lý tự nhiên xảy đến với mỗi người phụ nữ. Chính bởi vậy, các biện pháp can thiệp để chống lại nó sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe. Thay vì sử dụng thuốc, liệu pháp hormone thay thế, các chuyên gia y tế khuyến khích bạn nên chủ động chăm sóc sức khỏe từ sớm, bổ sung nội tiết tố và luyện tập thể thao thường xuyên để có thể làm chậm quá trình tiền mãn kinh – mãn kinh một cách tự nhiên hoặc có thể làm giảm các triệu chứng do tiền mãn kinh – mãn kinh gây ra.