Thiên môn động được biết tới là vị thuốc quý có nhiều tác dụng với sức khỏe con người như giúp bồ bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe, hỗ trợ điều trị ho, ho có đờm, loét miệng… Riêng với phụ nữ, thiên môn đông còn được xem là một “thượng dược” điều trị nám, làm đẹp da, giúp chị em có giấc ngủ sâu và ngon hơn.
Mục lục
- 1. Cây thiên môn đông
- 2. Thiên môn đông có tác dụng gì?
- 3. 12 Bài thuốc chữa bệnh từ thiên môn đông
- 3.1. Bài thuốc chủ trị phong nhiệt, phế nuy và chứng khát, hư lao
- 3.2. Bài thuốc trị nám da mặt
- 3.3. Bài thuốc trị mất ngủ, muộn phiền cho phụ nữ
- 3.4. Bài thuốc trị đau nhức cơ thể do hư lao
- 3.5. Bài thuốc trị ho khạc nhiều đờm, tim nóng, miệng khô
- 3.6. Bài thuốc điều trị người mệt mỏi, ho nhiều và bị sốt nhẹ
- 3.7. Bài thuốc trị âm hư hỏa vượng
- 3.8. Bài thuốc trị miệng lở lâu ngày không khỏi
- 3.9. Làm sáng đẹp da, mịn màng làn da, giảm mụn viêm cho phụ nữ
- 3.10. Bài thuốc chữa ho gà
- 3.11. Bài thuốc bồi bổ tinh khí, nâng cao sức khỏe
- 3.12. Bài thuốc trị chảy máu cam và nôn ra máu
- 4. Lưu ý
Cây thiên môn đông
Thiên môn đông là cây thuộc họ Asparagaceae có thân dây leo, sống lâu năm. Cây còn có nhiều tên gọi khác như: Thiên môn, Dây tóc tiên…
Thiên môn đông có tên khoa học là: Asparagus cochinchinensis.
Thiên môn đông là loại cây có sức sống tốt, mọc hoang hoặc có thể được trồng để lấy củ làm thuốc chữa bệnh. Nhiều người dùng thiên môn động trồng vào chậu cảnh để làm cây trang trí trong nhà. Thiên môn đông thường phân bố nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Thanh Hóa…
Thiên môn đông có tác dụng gì?
Theo nghiên cứu Y học hiện đại, thiên môn đông có các tác dụng:
– Giúp cơ thể mạnh khỏe cường tráng hơn, lợi tiểu, giảm ho có đờm và nhuận tràng.
– Có tác dụng kháng khuẩn. Khi dùng thiên môn đông sắc lấy nước uống có thể hỗ trợ điều trị các vi khuẩn có hại như: phế cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn vàng; trực khuẩn bạch cầu… giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.
– Hỗ trợ ức chế làm chậm sự phát triển của khối u. Một nghiên cứu thực nghiệm đã cho thấy, chuột bạch bị viêm hạt hạch bạch huyết khi sử dụng thiên môn đông xu hướng giảm sự phát triển của tế bào u gây hại.
– Dùng để xua đuổi muỗi, ruồi hoặc tiêu diệt ấu trùng.
Theo nền Y học Cổ truyền, vị thuốc Nam thiên môn đông có các tác dụng:
- Lợi tiểu tiện,
- Thông thận khí,
- Nhuận ngũ tạng,
- Khử nhiệt trúng phong,
- Dưỡng cơ bì,
- Bổ ngũ lao,
- Khu hàn nhiệt,
- Thất thương,
- Ích bì phu,
- …
Từ đó giúp nâng cao sức khỏe, hỗ trợ điều trị chứng suy nhược (ở người cao tuổi); người bị mờ mắt; người hay ốm; bị hen suyễn, ho, lao phổi; bị nôn ra mủ do phế nuy…
Riêng với phụ nữ, sử dụng thiên môn đông thường xuyên giúp chống lão hóa da sớm, giúp da nhuận sắc và mịn màng hơn; hỗ trợ làm mờ các nám, nám mảng nội tiết hay gặp ở độ tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh; giúp phụ nữ ngủ ngon và sâu giấc hơn.
12 Bài thuốc chữa bệnh từ thiên môn đông
Bộ phận được sử dụng làm thuốc trong cây thiên môn đông là phần củ (rễ). Củ thiên môn đông chỉ đạt chất lượng khi cây có độ tuổi > 2 năm tuổi.
Cách sơ chế củ thiên môn đông trước khi dùng làm thuốc:
- Đào phần củ rễ lên rồi cắt bỏ các rễ con không đạt chất lượng.
- Đem rửa sạch đất cát rồi đem tẩm nước cho các củ mềm ra, sau đó cho vào nồi đồ chín, bóc lớp vỏ ngoài và rút bỏ phần lõi trong.
- Phần củ rễ thu được đem thái nhở và phơi khô (hoặc sấy khô), bảo quản kỹ để dùng dần.
Dưới đây là 12 bài thuốc điều trị bệnh từ cây thiên môn đông. Lưu ý, nguyên liệu dùng trong các bài này đều là thiên môn đông đã được sơ chế (bỏ vỏ ngoài và bỏ lõi trong). Mời các bạn tham khảo thêm:
Bài thuốc chủ trị phong nhiệt, phế nuy và chứng khát, hư lao
Lấy khoảng 100g – 150g thiên môn đông đã sơ chế nấu chín rồi ăn trực tiếp. Hoặc bạn cũng có thể dùng thiên môn đông phơi khô nghiền thành bột rồi đem trộn với mật ong và viên thành các viên hoàn. Mỗi ngày uống 20 viên với nước trà.
Bài thuốc trị nám da mặt
Dùng thiên môn đông đã đồ chín, giã nát và đắp trực tiếp lên mặt. Áp dụng 2 – 4 lần/tuần.
Hoặc bạn cũng có thể lấy thiên môn đông nghiền thành bột mịn rồi trộn với mật ong, hoàn thành các viên hoàn. Mỗi lần rửa mặt đem hòa 1 viên vào nước ấm và rửa mặt. Thực hiện đều đặn hàng ngày đến khi các nốt nám, nốt nám do nội tiết tố, tàn nhàng dần mờ đi.
Bài thuốc trị mất ngủ, muộn phiền cho phụ nữ
Lấy củ thiên môn đông đã sơ chế 12g ; nhân sâm 4g, ngũ vị tử 4g. Tất cả đem sắc với 2 bát nước. Khi ấm sôi thì hạ nhỏ lửa và sắc thêm 20 phút thì chắc uống. Uống hết thì sắc lại nước 2. Ngày uống 1 thang.
Bài thuốc trị đau nhức cơ thể do hư lao
Lấy khoảng 500g thiên môn đông đã sơ chế, phơi khô rồi nghiền thành bột mịn và cho vào lọ kín bảo quản. Mỗi lần lấy 1 thìa pha với 1 chén con rượu rồi dùng uống. Ngày uống 2 – 3 lần cho đến khi cơ thể khỏe mạnh.
Bài thuốc trị ho khạc nhiều đờm, tim nóng, miệng khô
Nguyên liệu: Lấy thiên môn đông dạng tươi giã nát rồi vắt lọc lấy 7 chén con nước cốt + 1 chén mạch nha + 7 chén rượu trắng + 160g tử uyển.
Cách làm: Cho các nguyên liệu đã chuẩn bị vào 1 nồi con có đế dày. Tiến hành đun trên lửa nhỏ, khuấy liền tay đến khi các nguyên liệu chuyển sang dạng cô đặc như cao thì tắt bếp.
Cách dùng: Mỗi lần lấy 1 – 2 muỗng cafe cao thiên môn đông pha với nước ấm nóng và khuấy đều cho tan thì dùng uống. Ngày uống 2 – 3 lần.
Bài thuốc điều trị người mệt mỏi, ho nhiều và bị sốt nhẹ
Nguyên liệu:
- Thiên môn đông, mạch môn: mỗi vị 5g
- Nhân sâm; ngũ vị tử: mỗi vị 3g
- Sa sâm: 12g
- Ngọc trúc, hạnh nhân: mỗi vị 9g
- Thiên thảo căn, phục linh, nữ trinh tử, bối mẫu: mỗi vị 6g.
- Nước sắc của ngó sen: 1 bát.
Cách dùng: đem các nguyên liệu tán mịn, trộn đều và bảo quản bằng hộp kín. Mỗi lần lấy 1 muỗng (bằng muỗng cafe) hòa với nước ngó sen dùng uống. Ngày uống 2 – 3 lần.
Bài thuốc trị âm hư hỏa vượng
Nguyên liệu: Thiên môn đông 480g, ngũ vị tử (bỏ hạt) 160g. Tất cả mang phơi khô rồi nghiền mịn, hòa thêm mật ong rồi nặn thành viên hoàn. Ngày uống 30 viên cùng nước ấm hoặc trà ấm, chia uống thành 3 lần, nên uống sau ăn.
Bài thuốc trị miệng lở lâu ngày không khỏi
Nguyên liệu: Huyền sâm, thiên môn đông đã sơ chế và mạch môn (bỏ lõi) với hàm lượng bằng nhau. Đem các vị tán nhỏ, trộn đều rồi trộn với mật ong, viên thành viên hoàn (viên to như hạt long nhãn). Mỗi lần ngậm 1 viên.
Làm sáng đẹp da, mịn màng làn da, giảm mụn viêm cho phụ nữ
Dùng thiên môn đông làm đẹp da từ bên ngoài:
Lấy 10 củ thiên môn đông đã sơ chế cho vào nồi đun nhỏ lửa 30 phút cùng 5 chén nước. Khi được, dùng phần bã củ thiên môn đông chà nhẹ nhàng lên da mặt 1 – 2 lần rồi để 5 phút cho khô. Sau đó dùng nước thiên mông đông (đã nguội) làm ướt toàn bộ da mặt, vỗ nhẹ nhàng khoảng 10 phút thì để khô rồi rửa sạch lại với nước ấm.
Dùng thiên môn đông làm đẹp da từ bên trong:
Nguyên liệu: Thiên môn, Thục địa, Hồ ma nhân đem tán nhuyễn thành dạng bột mịn sau đó trộn với mật ong và viên thành các viên hoàn có kích thước như hạt ngô. Ngày uống 20 viên với nước ấm, có thể chia uống thành 2 – 3 lần/ngày.
Bạn có thể kết hợp cả 2 cách này để giúp chăm sóc làm đẹp da, hỗ trợ làm giảm các dấu hiệu lão hóa da sớm.
Bài thuốc chữa ho gà
Nguyên liệu: 12g thiên môn đông + 5g quất hồng + 5g qua lâu nhân mỗi thứ + 10g bạch bộ 10g + 12g mạch môn.
Cách làm: Cho các nguyên liệu vào ấm sắc với 2 bát con nước. Sắc đến khi thuốc cạn còn khoảng 1 bát thì chắt uống. Ngày sắc 2 – 3 lần, mỗi ngày sắc 1 thang.
Bài thuốc bồi bổ tinh khí, nâng cao sức khỏe
Nguyên liệu: Thiên môn đông, thục địa mỗi vị 10g + nhân sâm 4g.
Cho 3 nguyên liệu vào ấm, đổ thêm 2 bát con nước và sắc cạn còn 1 bát. Chắc nước cốt ra và tiếp tục sắc lần 2. Trộn đều 2 lần thuốc rồi chia uống thành 2 – 3 bữa/ngày, uống sau khi đã ăn no.
Bài thuốc trị chảy máu cam và nôn ra máu
Nguyên liệu: Thiên môn đông và Sinh địa: mỗi vị 30g.
Đem vị thuốc đun với 2 bát nước. Sắc cạn còn 1 bát thì chắt uống. Thực hiện sắc uống 2 – 3 lần/ngày.
Lưu ý
1. Thiên môn đông không nên áp dụng cho người có tỳ vị hư hàn.
2. Thiên môn đông mang tính rất hàn nên tuyệt đối không sử dụng người không có hư hỏa.
3. Để đảm bảo bài thuốc phát huy hiệu quả và an toàn, người bệnh cần nghe theo hướng dẫn sử dụng của các thầy thuốc Đông y.
★★ Tìm đọc thêm: