Thiên môn đông dường như không còn là loài cây xa lạ với những người yêu thích cây cảnh. Không chỉ có tác dụng trang trí, thiên môn đông còn được sử dụng như một loại thảo dược.
- Cây thiên môn đông còn có tên gọi là Thiên môn, Thiên đông, dây tóc hay tóc tiên leo
- Tên khoa học: Asparagus cochinchinensis (Lour.) Merr (tên đồng nghĩa: Asparagus lucidus Lindl).
Tại Việt Nam, Thiên môn đông mọc hoang ở khắp mọi nơi, nhất là Cao Bằng, Lạng Sơn, Thanh Hóa, các tỉnh ven miền Trung, vv.
Mục lục
- Thiên môn đông từ loài cây trang trí được ưa chuộng
- Đến vị thuốc làm đẹp da, chữa buồn phiền mất ngủ
- Nghiên cứu khoa học về những tác dụng chữa bệnh của Thiên môn đông
- Tại sao lại dùng Thiên môn đông để chăm sóc sức khỏe mà không phải là các loại thuốc?
- Sâm Nhung Tố nữ – TPBVSK có thành phần thiên môn đông, nguồn gốc thiên nhiên giúp phụ nữ bổ sung nội tiết tố, căng tràn sức xuân
Thiên môn đông từ loài cây trang trí được ưa chuộng
Thiên môn đông là loài cây dây leo có hình dáng lạ mắt, đặc biệt là khi ra hoa và quả. Loài cây này có sức sống tốt, giữ dáng lâu, ít bị sâu bệnh, dễ trồng. Ngoài ra, thiên môn có khả năng thanh lọc không khí và bụi bẩn trong môi trường. Chính vì thế, nó được khá nhiều người chơi cây cảnh ưa chuộng.
Đến vị thuốc làm đẹp da, chữa buồn phiền mất ngủ
Thiên môn đông nổi tiếng nhất trong việc giúp làm đẹp da, chữa buồn phiền mất ngủ.
Theo các tài liệu cổ, cây thiên môn đông có vị tính hàn, vị ngọt đắng. Tác dụng dưỡng âm, nhuận táo, thanh nhiệt, hóa đờm.
Bộ phận dùng của cây là rễ củ khô, thu hoạch vào tháng 9-10 hằng năm. Rễ củ sau khi hái về, tẩm nước cho mềm (đôi khi được làm mềm bằng cách đồ chín) rồi rút bỏ lõi, thái mỏng mang phơi hoặc sấy khô. Củ nào béo mẫm, vàng là tốt.
Một số bài thuốc có sử dụng thiên môn đông trong y học cổ truyền có thể kế đến như: Cao tam tài (tác dụng bồi bổ toàn thân, bổ tinh khí); bài thuốc chữa lở mồm lâu năm; bài thuốc chữa ho đờm, thổ huyết, hơi thở ngắn. Trong đó, tác dụng chữa muộn phiền mất ngủ và làm đẹp da của thiên môn đông là hai tác dụng tiêu biểu nhất. Dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết 2 tác dụng này của cây Thiên môn đông.
Thiên môn đông – Một vị thuốc giúp làm dẹp da tự nhiên, không tác dụng phụ
Cây thiên môn đông có tác dụng rất tốt đối với da dầu, nhờn; da nhiều mụn có sưng tấy bội nhiễm; da bị dị ứng mỹ phẩm.
Lấy 10 củ thiên môn tươi rửa sạch, lột vỏ, đập dập, bỏ lõi cho vào xoong cùng với 3 chén nước, đun lủa nhỏ trong vòng 30 phút. Sau đó để nguội nước, dùng rửa mặt. Phần bã củ chà nhẹ lên mặt, có tác dụng tẩy da chết. Thực hiện hằng ngày, liên tục trong 10-30 ngày sẽ thấy hiệu quả rõ rệt, dùng càng lâu càng tốt.
Nếu bị táo bón, bứt rứt trong người thì mỗi ngày nên uống thêm 1 ly nhỏ nước thiên môn (khoảng 100ml).
Thiên môn đông chữa mất ngủ, buồn phiền tuổi mãn kinh
Thiên môn đông từ lâu đã được sử dụng trong các bài thuốc y học cổ truyền để điều trị các vấn đề liên quan đến buồn phiền, mất ngủ, các triệu chứng tuổi mãn kinh
Đông Y cho rằng, nguyên nhân của hội chứng mãn kinh là do thận khí suy kiệt, chức năng hai mạch xung – nhâm (gắn liền với chức năng sinh sản ở nữ giới) suy thoái, lão hóa. Điều này khiến âm – dương trong cơ thể phụ nữ mãn kinh mất cân bằng, khí huyết không lưu thông, chức năng của tạng phủ kinh lạc rối loạn.
Thiên môn đông có khả năng điều trị các vấn đề này, đặc biệt là các triệu chứng bốc hỏa, buồn phiền mất ngủ.
Bài thuốc được áp dụng trong trường hợp này là sự kết hợp của các vị thuốc quý: Thiên Môn, Miết giáp, Sài hồ, Ngũ vị tử, Thanh hao, vv.
Nghiên cứu khoa học về những tác dụng chữa bệnh của Thiên môn đông
Không chỉ là những bài thuốc trong dân gian, Thiên môn đông đã được sự quan tâm và nghiên cứu của khoa học hiện đại. Chúng tôi xin phép được trích dẫn 1 nghiên cứu trong số các nghiên cứu khoa học về tác dụng chống lão hóa và chống oxy của Thiên môn đông.
Tên nghiên cứu: Dịch chiết nước Thiên môn đông có tác dụng chống oxy hóa trên mô hình chuột lão hóa do D-galactose (Aqueous root extract of Asparagus cochinchinensis (Lour.) Merr. Has antioxidant activity in D-galactose-induced aging mice)
- Tác giả: Linghua Lei
- Địa điểm: Trung Quốc
- Năm thực hiện: 2017
- Đối tượng: chuột (80 con, 2 tháng tuổi)
[laytab]
Kết quả: Trên invitro, khi so sánh với vitamin C, dịch chiết nước Thiên môn đông có tác dụng tương tự vitamin C, có khả năng thu dọn các gốc tự do APPH và ABTS, thậm chí còn có tác dụng mạnh hơn vitamin C đáng kể trên thu dọn gốc OH và anion superoxid.
Dịch chiết Thiên môn đông cũng làm tăng đáng kể số lượng bạch cầu và tăng hoạt động của các enzym chống oxy hóa SOD, CAT, NOS trên mô hình chuột lão hóa. Ngoài ra, dịch chiết còn làm tăng nồng độ NO và giảm nồng độ MDA.
Kết luận: Dịch chiết nước rễ Thiên môn đông có tác dụng chống oxy hóa mạnh tương tự vitamin C và có thể ngăn ngừa lão hóa do các gốc tự do.
Biểu đồ tác dụng dọn dẹp các gốc tự do của vitamin C và dịch chiết thiên môn đông trên invitro
Vì sao Thiên môn đông lại có tác dụng ngăn ngừa lão hóa?
Dịch chiết Thiên Môn đông có chứa hàm lượng Phenolic và Flavonoid lần lượt là 459 ± 1µg acid gallic/g và 642 ± 4µg catechin/g. Cùng với đó, trong Thiên môn đông cũng chứa 2 hợp chất là 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl và 1,1-diphenyl-2- picryhydrazyl.
Chính các hợp chất có trong Thiên môn đông đã mang tới tác dụng dọn dẹp các gốc tự do OH và nitrit.
Ngoài ra, năm hợp chất được phân lập từ dịch chiết methanol của Thiên môn đông thu hái ở Bà Rịa (Vũng Tàu) có quercetin (AC01) tác dụng chống oxy hóa và ung thư.
- Về tác dụng chống oxy hóa. Quercetin có tác dụng chống oxy hóa với IC50=14,52 ± 2,12 µg/ml (được so sánh tương tự với vitamin C chuẩn có IC50 = 10,49 ± 2,00 µg/ml).
- Về tác dụng chống ung thư. Quercetin còn thể hiện tác dụng mạnh mẽ chống lại tế bào Hela – dòng tế bào ung thư tử cung ở người và dòng tế bào ung thư vú.
Tại sao lại dùng Thiên môn đông để chăm sóc sức khỏe mà không phải là các loại thuốc?
Nữ tướng ngành sữa, bà Mai Kiều Liên (Vinamilk) đã từng nói:
Ở đỉnh cao của sự phát triển, con người lại quay về với thiên nhiên.
Quả đúng như vậy, cả thế giới bao gồm chúng ta đều đang có xu hướng lựa chọn những sản phẩm thiên nhiên thuần khiết nhất cho sức khỏe gia đình, với những gì mà chúng ta cho là mộc mạc, an toàn. Chúng ta lựa chọn các bài thuốc y học cổ truyền, các món ăn chuẩn organic, luyện tập thể thao, thay đổi chế độ ăn uống, không muốn phụ thuộc và các loại thuốc tây.
Nó cũng không đối đầu với y học hiện đại mà phát triển song song với y học hiện đại, được y học hiện đại “hoàn thiện” bằng các nghiên cứu khoa học tiên tiến. Từ đó tạo nên sự “thăng hoa” cho nền y học.
Thế nên, việc chúng ta muốn quay lại với thiên nhiên để mẹ thiên nhiên chăm sóc cho chúng ta cũng là một việc thật dễ hiểu.
Nhưng tất nhiên, chúng ta cần phải lựa chọn một cách thông minh, tỉnh táo. Bởi, rất nhiều những kẻ không đạo đức đã lợi dụng lòng tin mù quáng, không kiến thức của nhiều người để trục lợi, bán những thứ thuốc nhân danh “y học cổ truyền”.
Tuy nhiên, ta cũng không thể phủ nhận nhược điểm của các bài thuốc cổ truyền là tốn nhiều thời gian chiết sắc, không tiện lợi và hạn sử dụng không được lâu. Để khắc phục nhược điểm này, y học hiện đại đã bỏ nhiều thời gian nghiên cứu, làm cách nào để có thể kế thừa được các bài thuốc từ y học cổ truyền mà sử dụng phải tiện lợi hơn. Cuối cùng, các bài thuốc này đã được bào chế thành các dạng viên nang, viên nén, có mặt trong các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng.
Các thành phần thảo dược có trong các loại TPBVSK, TPCN cần phải trải qua nhiều bước kiểm tra nghiêm ngặt, phải đạt tiêu chuẩn trước khi được đưa ra thị trường. Điều này tránh được tình trạng không rõ nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm.
Sâm Nhung Tố nữ – TPBVSK có thành phần thiên môn đông, nguồn gốc thiên nhiên giúp phụ nữ bổ sung nội tiết tố, căng tràn sức xuân
Sâm Nhung Tố Nữ là một sản phẩm chăm sóc sức khỏe phụ nữ được phân phối và phát triển bởi Công ty TNHH Tuệ Linh. Không chỉ chứa Thiên môn đông, Sâm nhung tố nữ còn chứa nhiều loại dược liệu quý khác:
- Sâm tố nữ
- Nhung hươu bắc cực
- Nhân sâm, thảo dược
- Nữ Lang
Đây đều là các thành phần có nguồn gốc từ thiên nhiên, hỗ trợ tăng cường nội tiết tố, bồi bổ nguyên khí, giúp làm đẹp da. Các thành phần trong Sâm Nhung Tố Nữ cũng đã được nghiên cứu khoa học đầy đủ rồi chiết xuất theo một tỉ lệ hợp lý được kiểm soát nghiêm ngặt, từ đó mới thành sản phẩm đưa ra thị trường.