Gần đây tôi gặp một số triệu chứng như: gặp các cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi, người mệt mỏi, da sạm và khô, ham muốn tình dục suy giảm. Có phải tôi đã bị rối loạn nội tiết tố không và bị rối loạn nội tiết tố phải làm sao thưa bác sĩ?
Nguyễn Hà Thu (Nam Định)
Trả lời
Chào chị Hà Thu,
Hormone có rất nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần, thể chất cũng như cảm xúc của chúng ta. Khi nội tiết tố bị rối loạn, nhiều vấn đề sẽ xảy ra.
Dưới đây, estrogen.vn sẽ cùng chị tìm hiểu cách nhận biết rối loạn nội tiết tố và cách khắc phục hiệu quả.
Mục lục
Cách nhận biết rối loạn nội tiết tố
Rối loạn nội tiết tố hay còn gọi là mất cân bằng nội tiết tiết tố, mất cân bằng estrogen. Dưới đây là những dấu hiệu tiêu biểu để nhận biết rối loạn nội tiết ở nữ giới cùng với tỉ lệ phần trăm gặp phải:
1. Thay đổi tâm trạng : | 56% |
2. Tăng cân | 54% |
3. Khó ngủ, mất ngủ | 53% |
4. Lo lắng | 52% |
5. Bốc hỏa ở phụ nữ | 51% |
6. Đổ mồ hôi đêm | 50 % |
7. Trầm cảm | 47% |
8. Giảm ham muốn | 45% |
9. Chuột rút ở chân | 42% |
10. Khô âm đạo | 39% |
Ngoài các dấu hiệu trên, phụ nữ cũng có thể gặp phải một số triệu chứng khác, như:
- Rối loạn chu kì kinh nguyệt, gặp nhiều triệu chứng tiền kinh nguyệt
- Loãng xương
- Vú mềm
- Rối loạn tiêu hóa
- Mụn trứng cá
- Chảy máu tử cung không liên quan đến kinh nguyệt
- Tăng sự phát triển của tóc trên mặt, cổ, ngực hoặc lưng
- Rụng tóc
- vv
Trong suốt cuộc đời, phụ nữ sẽ trải qua một số giai đoạn rối loạn nội tiết tự nhiên, như:
- Tuổi dậy thì
- Khi hành kinh
- Mang thai, sinh nở và cho con bú
- Rối loạn nội tiết tố nữ độ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh
Nhưng, rối loạn nội tiết cũng có thể do một số điều kiện y tế gât nên, chẳng hạn:
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
- Sử dụng thuốc tránh thai
- Mãn kinh sớm
- Suy buồng trứng nguyên phát (POI)
- Ung thư buồng trứng
- vv
Để nhận biết rõ hơn các dấu hiệu này, mời chị và các bạn tham khảo bài viết: Biểu hiện rối loạn nội tiết tố nữ
Vậy với từng trường hợp này, bị rối loạn nội tiết tố phải làm sao? Chúng ta cùng tìm hiểu ở phần tiếp theo.
Bị rối loạn nội tiết tố phải làm sao?
Sau khi nhận biết được mình bị rối loạn nội tiết tố, chị em nên tìm kiếm cho mình một phương pháp điều trị thích hợp. Để có thể điều trị rối loạn nội tiết tố hiệu quả, cần phụ thuộc vào nguyên nhân:
Rối loạn nội tiết tố ở mức độ nhẹ đến trung bình, các triệu chứng không ảnh hưởng quá nhiều đến cuộc sống: Ở trường hợp này, chị chỉ cần thực hiện các cách bổ sung estrogen tự nhiên (thay đổi lối sống, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh) và sử dụng thêm các sản phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) có nguồn gốc tự nhiên giúp cân bằng nội tiết. Các liệu pháp ở trường hợp này còn gọi là các liệu pháp không kê đơn.
Rối loạn nội tiết tố mức độ nặng, các triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống, khả năng sinh sản: Ở trường hợp này, chị nên tới các chuyên khoa nội tiết để thăm khám và bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị thích hợp nhất. Các liệu pháp sử dụng ở trường hợp này là các liệu pháp kê đơn và có thể kết hợp với cả các liệu pháp không kê đơn.
Phần đây chúng ta cùng tìm hiểu kỹ hơn các liệu pháp điều trị rối loạn nội tiết tố này.
Điều trị không kê đơn
Bao gồm:
- Thay đổi lối sống
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh
- Sử dụng các sản phẩm BVSK giúp cân bằng nội tiết
Thay đổi lối sống
Tập thể dục thể thao đều đặn.
Hoạt động thể chất ảnh hưởng mạnh mẽ đến sức khỏe nội tiết tố. Việc tập thể dục thể thao thường xuyên được khuyến nghị trên toàn thế giới bởi các cơ quan y tế khác nhau, nó không chỉ giúp điều hòa hoạt động nội tiết mà còn ngăn ngừa nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Tuy nhiên, bạn cần lựa chọn cho mình một bộ môn yêu thích và tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình. Luyện tập thể thao quá mức có thể làm giảm estrogen trong cơ thể (thường gặp phải ở các vận động viên chuyên nghiệp).
>>> Tham khảo: 5 Bài tập yoga cân bằng nội tiết nữ
Học cách quản lý căng thẳng.
Căng thẳng có thể tàn phá nồng độ hormone của bạn, làm ức chế sản xuất estrogen. Không những vậy, căng thẳng kéo dài còn dẫn đến tăng cân, tăng mỡ bụng. Vì thế, hãy học cách hạn chế và quản lý căng thẳng.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bạn có thể giảm căng thẳng bằng cách thực hiện một số kỹ thuật như: thiền, yoga, massage nhẹ nhàng và nghe nhạc thư giãn. Hãy cố gắng dành ít nhất 10-15 phút mỗi ngày cho các hoạt động giảm căng thẳng này, ngay cả khi bạn không bị căng thẳng hay không có thời gian.
Xây dựng giấc ngủ ổn định, chất lượng.
Giấc ngủ kém có liên quan đến sự mất cân bằng của nhiều hormone, như: estrogen, insulin, cortisol, leptin, ghrelin và hormone tăng trưởng. Vì thế, để duy trì được cân bằng nội tiết, bạn cần ngủ bảy giờ chất lượng mỗi đêm. Nếu gặp các vấn đề về giấc ngủ, hãy tìm cách xây dựng giấc ngủ ổn định và chất lượng.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh
Ăn đủ chất đạm trong mỗi bữa ăn.
Việc tiêu thụ protein rất quan trọng để cân bằng nội tiết. Protein giúp cung cấp các axit amin thiết yếu mà cơ thể chúng ta không thể tự tạo ra và phải được tiêu thụ mỗi ngày để duy trì sức khỏe của cơ, xương và da. Để tối ưu hóa sức khỏe hormone, các chuyên gia khuyên chúng ta nên tiêu thụ tối thiểu 203.030 gram protein mỗi bữa ăn.
Điều này rất dễ thực hiện, bạn chỉ cần đảm bảo một khẩu phần ăn có các loại thực phẩm giàu protein này vào mỗi bữa ăn hằng ngày.
Ăn thực phẩm giàu phytoestrogen
Phytoestrogen chính là các estrogen ngoại sinh có nguồn gốc từ thực vật. Khi vào cơ thể chúng có khả năng bổ sung thay thế phần nội tiết tố nữ estrogen bị thiếu hụt để duy trì ổn định các hoạt động cơ thể. Nhờ đó mà các triệu chứng thiếu hụt nội tiết nữ dần được cải thiện, sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chị em phụ nữ được nâng cao hơn.
Những thực phẩm giàu phytoestrogen chị em có thể tham khảo:
- Trái cây tươi: dưa hấu, bơ, chuối, bưởi, xoài, dâu tây, quả mâm xôi, đào, mận…
- Hạt ngũ cốc: hạt lanh, hạt mè, hạnh nhân, quả óc chó…
- Hoa quả khô: nho khô, quả chà là, mận sấy, mơ sấy…
- Các loại rau: cải xoăn, rau chân vịt, bông cải xanh, cần tây, atisô, khoai tây, khoai lang bí đỏ, củ cải; cây họ đậu, đậu cove, hạt đậu nành…
- Hải sản tươi: cá hồi, tôm, cua, hàu, trai, hến, ốc…
☛ Chi tiết: Những thực phẩm bổ sung estrogen cho phụ nữ
Tiêu thụ chất béo lành mạnh.
Hormone được hình thành từ chất béo và cholesterol; không có chất béo, sản xuất hormone sẽ bị ảnh hưởng. Chất béo cũng giúp hấp thụ các vitamin tan trong chất béo như A, D, E và K.
Thiếu chất dinh dưỡng có thể gây mất cân bằng nội tiết tố và không đủ chất béo có thể là nguyên nhân. Chính vì thế, để tối ưu hóa sức khỏe của hormone, bạn cầ tiêu thụ một nguồn chất béo lành mạnh trong mỗi bữa ăn. Một số nguồn bổ sung chất béo lành mạnh có thể kể đến là: bơ, cá hồi, dầu ôliu, trứng, các loại quả hạch, dầu dừa, vv.
Ăn cá béo thường xuyên.
Cá béo hay cá dầu, là các loại cá có chứa dầu trong các mô, khoang bụng và xung quanh ruột của chúng. Dầu trong cá béo chính là axit béo mega-3 chuỗi dài tốt nhất. Nhiều nghiên cứu cho thấy, axit béo omega-3 có rất nhiều tác dụng có lợi cho sức khỏe nội tiết tố, giúp hệ nội tiết hoạt động trơn tru hơn.
Để có bổ sung omega-3, hãy ăn cá hồi, cá mòi, cá trích và cá thu 2 lần mỗi tuần.
Bổ sung chất xơ hợp lý.
Chất xơ, đặc biệt là loại hòa tan, là một thành phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nó làm tăng độ nhạy insulin và kích thích sản xuất hormone. Vì thế, hãy đảm bảo ăn đủ thực phẩm giàu chất xơ mỗi ngày. Chất xơ có trong tất cả các loại rau củ, trái cây.
Tránh ăn quá nhiều đường và tinh bột.
Đường tinh luyện và carbs tinh chế có liên quan đến một số vấn đề sức khỏe. Tránh hoặc giảm thiểu những thực phẩm nhiều đường hoặc tinh bột giúp tối ưu hóa nồng độ hormone, đồng thời tránh béo phì, tiểu đường và nhiều bệnh khác.
Tránh ăn quá nhiều hoặc quá ít.
Ăn quá nhiều hay quá ít đều có thể dẫn đến sự thay đổi nội tiết tố. Vì thế, hãy ăn theo nhu cầu hợp lý của bản thân để duy trì một hệ thống nội tiết cân bằng và một cân nặng khỏe mạnh. Trung bình, bạn nên tiêu thụ khoảng 1.200 calo mỗi ngày.
Cân bằng nội tiết từ các sản phẩm bảo vệ sức khỏe
Ngoài việc thay đổi lối sống và thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, việc sử dụng thêm các sản phẩm BVSK để cân bằng nội tiết là một việc làm cần thiết.
Việc bổ sung và cân bằng estrogen bằng các loại thảo dược tự nhiên được gọi là bổ sung phytoestrogen. Phytoestrogen là các hoạt chất có cấu trúc tương tự estrogen nội sinh, khi vào cơ thể sẽ tạo điều kiện để cơ thể sản xuất các estrogen và đồng thời hỗ trợ thế vào lượng hormone bị suy giảm, từ đó cải thiện tình trạng thiếu hụt estrogen - một chứng rối loạn nội tiết rất hay gặp ở phụ nữ.
Ưu điểm của phương pháp này là an toàn, có thể sử dụng lâu dài và tự đào thải nếu dư thừa, không ứ đọng trong cơ thể.
Những phytoestrogen có thể dùng để bổ sung nội tiết tố nữ đó là:
- Isoflavone từ mầm đậu nành/đậu tương
- Miroestrol và Deoxymiroestrol từ sâm tố nữ.
Tuy nhiên, hiện nay Sâm tố nữ đang là nguồn bổ sung phytoestrogen được nhiều chị em tin tưởng lựa chọn và chiếm nhiều ưu thế hơn so với isoflavone đậu nành. Bởi:
- Sâm tố nữ chứa đầy đủ các isoflavone có trong đậu nành nhưng không có glycitein.
- Nhóm chromen trong sâm tố nữ là nhóm có tác dụng mạnh nhất trong tất cả các loại phytoestroge. Chúng có tác dụng estrogen mạnh gấp 3000 lần so với Genistein và Daidzein của mầm đậu nành. Đặc biệt, Deoxymiroestrol trong sâm tố nữ có hoạt tính mạnh gấp 1000 lần Genistein và 10.000 lần Daidzein.
- Độ an toàn của sâm tố nữ cũng đã được nghiên cứu kỹ càng. Thành phần có hoạt lực mạnh nhất là củ Sâm tố nữ sống dưới lòng đất, vô cùng lành tính và tuyệt đối an toàn, thậm chí nó còn có khả năng chống đột biến gen.
Hiện nay, Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh là sản phẩm dùng phytoestrogen chuẩn hoá chiết xuất từ Sâm tố nữ đầu tiên ở Việt Nam. Đây là sản phẩm kế thừa đề tài nghiên cứu “Tác dụng của Sâm tố nữ với sắc đẹp và sinh lý nữ” của PGS. TS. Nguyên viện trưởng Viện Dược liệu Nguyễn Thượng Dong nên chị em có thể cân nhắc tham khảo dùng uống Sâm nhung tố nữ Tuệ Linh thay vì dùng uống sâm tố nữ thông thường.
Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh cũng là sản phẩm DUY NHẤT được chuyển giao quy trình chiết xuất Sâm Tố nữ của Viện Hóa Học – Viện hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam có kết hợp thêm các thành phần khác như: Hồng sâm Hàn Quốc; nhung hươu Bắc Cực; Nữ lang và thiên môn đông giúp hỗ trợ bổ sung nội tiết tố nữ estrogen, cân bằng và cải thiện các triệu chững do mất cân bằng thiếu hụt estrogen gây ra.
Vậy nên nên chị em có thể cân nhắc tham khảo dùng uống sâm nhung tố nữ Tuệ Linh thay vì dùng uống sâm tố nữ thông thường để bổ sung và cân bằng nội tiết tố nữ.
☛ Tham khảo thêm: Sâm nhung tố nữ Tuệ Linh có tốt không?
Điều trị kê đơn
Có nhiều lựa chọn điều trị kê đơn khác nhau giúp chị cân bằng nội tiết, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị tùy thuộc vào tình hình sức khỏe cũng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Một số phương pháp và loại thuốc thường được chỉ định đó là:
Estrogen âm đạo. Những người bị khô âm đạo liên quan đến sự thay đổi nồng độ estrogen có thể bôi kem có chứa estrogen trực tiếp lên các mô âm đạo để giảm triệu chứng.
Liệu pháp thay thế hormone. Được sử dụng để làm giảm các triệu chứng nghiêm trọng liên quan đến mãn kinh, chẳng hạn như bốc hỏa hoặc đổ mồ hôi đêm.
Eflornithine (Vaniqa). Kem theo toa này có thể làm chậm sự phát triển lông quá mức trên khuôn mặt ở phụ nữ.
Thuốc có chứa estrogen và progesterone. Đối với những người không cố gắng mang thai, các loại thuốc có chứa estrogen và progesterone có thể giúp điều chỉnh các chu kỳ và triệu chứng kinh nguyệt không đều. Mọi người có thể dùng thuốc tránh thai dưới dạng thuốc viên, vòng, miếng dán, mũi tiêm hoặc đặt vòng tránh thai.
☛ Chi tiết: Thuốc bổ sung estrogen và progesterone
Thuốc chống androgen. Các loại thuốc ngăn chặn nội tiết tố nam giới androgen chủ yếu có thể giúp hạn chế mụn trứng cá nghiêm trọng; mọc hoặc rụng tóc quá mức.
Clomiphene (Clomid) và letrozole (Femara). Những loại thuốc này giúp kích thích rụng trứng ở những người mắc PCOS đang cố gắng mang thai.
Hỗ trợ công nghệ sinh sản. Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) có thể được sử dụng để giúp những người bị biến chứng PCOS có thai.
Flibanserin (Addyi). Đây là loại thuốc duy nhất được FDA chấp thuận để điều trị suy giảm ham muốn tình dục ở phụ nữ giai đoạn mãn kinh. Nó có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng như: mệt mỏi, giảm áp suất máu, chóng mặt, mất ngủ, vv.
Tổng kết
Hi vọng câu trả lời này của tôi đã giúp chị Hà có một cái nhìn tổng quan hơn cho vấn đề rối loạn nội tiết tố nữ và biết cần phải làm gì khi bị rối loạn nội tiết tố nữ.
Mọi vấn đề còn thắc mắc, chị và các bạn có thể gọi tới số hotline miễn cước 1800 1190 của chúng tôi, các chuyên gia sẽ giải đáp cụ thể hơn.