Sau khi bước vào ngưỡng cửa trung niên, phụ nữ sẽ phải đối mặt với một thời kỳ khủng hoảng gọi là “tiền mãn kinh”. Những rối loạn trong giai đoạn tiền mãn kinh xảy ra như một phần tất yếu của cuộc sống và phụ nữ không có cách nào chối bỏ được sự thay đổi này. Do đó, thay vì trốn tránh, chị em hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để đối phó với giai đoạn tiền mãn kinh và giành quyền làm chủ cuộc sống của mình nhé!
Mục lục
Tiền mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh được định nghĩa rất đa dạng, nhưng các chuyên gia thường đồng ý rằng nó là giai đoạn xảy ra trước thời kỳ mãn kinh, được tính bắt đầu từ khi phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều do chức năng buồng trứng suy giảm và kết thúc một năm sau kỳ kinh cuối cùng.
Khoảng thời gian tiền mãn kinh ở chị em cũng rất khác nhau. Đa số phụ nữ nhận thấy các dấu hiệu thời kỳ tiền mãn kinh, chẳng hạn như kinh nguyệt không đều, vào khoảng năm 40 tuổi, nhưng cũng có một số người nhận thấy những thay đổi này ngay từ những năm tuổi 30. Giai đoạn tiền mãn kinh trung bình kéo dài từ 3 đến 4 năm, đôi khi nó cũng có thể kết thúc chỉ trong vài tháng, ngược lại, ở một số chị em nó lại kéo dài đến một thập kỷ.
Trong giai đoạn tiền mãn kinh, bên cạnh tình trạng rối loạn kinh nguyệt, phụ nữ cũng có thể gặp các triệu chứng khác tương tự như trong giai đoạn mãn kinh, chẳng hạn như bốc hỏa, mất ngủ và khô âm đạo. Khi chị em đã trải qua 12 tháng liên tục không có kinh nguyệt thì có nghĩa là thời kỳ tiền mãn kinh đã chấm dứt, bạn chính thức bước sang giai đoạn mãn kinh – đánh dấu sự kết thúc khả năng sinh đẻ.
☛ Tham khảo: Độ tuổi tiền mãn kinh của phụ nữ?
Nguyên nhân của hội chứng tiền mãn kinh
Nguyên nhân của những rối loạn tiền mãn kinh
Trước tiên, cần khẳng định rằng tiền mãn kinh là một quá trình tất yếu trong cuộc đời phụ nữ, nó xảy ra khi hoạt động của buồng trứng dần suy giảm, dẫn đến, việc sản xuất estrogen và progesterone trong cơ thể trở nên rối loạn. Những thay đổi về thể chất trong thời kỳ tiền mãn kinh bắt nguồn từ chính sự mất cân bằng nội tiết tố nữ này, đặc biệt là sự suy giảm nồng độ estrogen.
Ai dễ gặp các triệu chứng tiền mãn kinh?
Thời kỳ tiền mãn kinh là một giai đoạn tự nhiên trong cuộc đời phụ nữ. Tuy nhiên, không phải phụ nữ nào cũng gặp phải tất cả những vấn đề thể chất của thời kỳ khủng hoảng này. Một số yếu tố có thể khiến chị em dễ gặp phải các triệu chứng này hơn người khác, hoặc gặp sớm hơn hay ở mức độ nghiêm trọng hơn:
- Hút thuốc lá: nghiên cứu cho rằng thời kỳ tiền mãn kinh xảy ra sớm hơn từ 1 đến 2 năm ở những phụ nữ hút thuốc so với những phụ nữ không hút thuốc. Bên cạnh đó, các triệu chứng như bốc hỏa, rối loạn kinh nguyệt cũng nghiêm trọng hơn ở những đối tượng này.
- Tiền sử gia đình: những chị em có mẹ hoặc người thân trong gia đình bị mãn kinh sớm thì bạn cũng sẽ có nguy cơ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh sớm hơn người khác.
- Điều trị ung thư: điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc xạ trị có liên quan việc tăng nguy cơ tiền mãn kinh sớm ở phụ nữ. Bên cạnh đó, các triệu chứng rối loạn thường là nặng hơn so với tiền mãn kinh tự nhiên.
- Cắt bỏ buồng trứng: buồng trứng có chức năng tiết ra các hormon sinh dục nữ estrogen và progesterone. Do đó, nếu cắt bỏ buồng trứng, việc sản xuất các nội tiết tố này sẽ suy giảm hoặc đình trệ (tùy thuộc vào việc bạn cắt bỏ 1 hay cả 2 bên), dẫn đến, các rối loạn tiền mãn kinh diễn ra sớm hơn bình thường.
- Cắt bỏ tử cung: việc cắt bỏ tử cung trong điều trị ung thư tử cung, u xơ tử cung, sa tử cung… có thể làm tăng nguy cơ tiền mãn kinh sớm. Sau khi cắt bỏ, phụ nữ sẽ không còn kinh nguyệt, tuy nhiên, nếu còn buồng trứng hoạt động thì việc sản xuất nội tiết tố nữ tiếp tục diễn ra và chị em vẫn có ham muốn tình dục bình thường.
9 triệu chứng điển hình của thời kỳ tiền mãn kinh
Mỗi phụ nữ sẽ có trải nghiệm khác nhau với những thay đổi trong thời kỳ tiền mãn kinh, có nghĩa là mỗi người sẽ gặp những triệu chứng khác nhau ở các mức độ nghiêm trọng khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung, có 9 dấu hiệu thường gặp nhất đánh dấu cho cột mốc mở đầu giai đoạn đầy sóng gió này của phụ nữ.
Rối loạn kinh nguyệt
Hầu hết chị em phụ nữ tiền mãn kinh đều than phiền rằng kinh nguyệt của họ trở nên rất thất thường. Do chức năng của buồng trứng rối loạn, quá trình rụng trứng sẽ trở nên khó đoán hơn, kinh nguyệt có tháng đến sớm, có tháng lại đến muộn. Bên cạnh đó, khoảng thời gian giữa các chu kỳ có thể dài hoặc ngắn hơn bình thường, đôi khi thậm chí phải 2 – 3 tháng phụ nữ mới có kinh một lần. Nếu khoảng cách giữa các chu kỳ từ 60 ngày trở lên, có thể bạn đang ở giai đoạn cuối tiền mãn kinh
Tuy nhiên, tiền mãn kinh không phải là nguyên nhân duy nhất có thể khiến kinh nguyệt phụ nữ trở nên thất thường, một số bệnh ung thư hoặc phụ khoa cũng có thể là thủ phạm. Do đó, chị em cần lưu ý, nếu tình trạng rối loạn kinh nguyệt kéo dài từ 3 tháng trở lên, bạn phải lập tức đi khám để tìm hiểu cặn kẽ nguyên nhân.
Bốc hỏa
Ước tính có khoảng 50% phụ nữ phải trải qua chứng bốc hỏa trong giai đoạn tiền mãn kinh. Các cơn bốc hỏa này có xu hướng xảy ra chớp nhoáng, chỉ trong vòng 5-10 phút, hiếm khi chúng diễn ra lâu hơn. Mức độ bốc hỏa ở chị em rất đa dạng, có người chỉ có cảm giác ấm áp thoáng qua, nhưng có người lại cảm thấy như bị lửa thiêu đốt “từ trong ra ngoài”, khiến cho mặt hoặc toàn thân họ đỏ bừng, kèm theo đổ mồ hôi, ớn lạnh. Tình trạng này thường chấm dứt trong 1 đến 2 năm sau khi mãn kinh, tuy nhiên cũng có những phụ nữ, họ vẫn bị bốc hỏa trong nhiều năm sau đó.
Tăng cân mất kiểm soát
Bước vào thời kỳ mãn kinh, bên cạnh sự thiếu hụt nội tiết tố nữ estrogen, phụ nữ còn gặp vấn đề với một loại hormone khác, đó là nồng độ của androgen lại tăng lên. Sự mất cân bằng hai nội tiết tố này là nguyên nhân khiến chị em dễ tăng cân và tích mỡ thừa hơn, đặc biệt là ở vùng bụng.
Khô âm đạo
Khi thiếu hụt estrogen, mô âm đạo sẽ trở nên mỏng và kém đàn hồi hơn, đồng thời khả năng tiết niêm dịch bôi trơn cũng suy giảm. Khô âm đạo có thể khiến chị em tăng nguy cơ mắc một số bệnh phụ khoa như viêm, nấm âm đạo. Nó cũng có thể là nguyên nhân gây đau khi giao hợp, góp phần làm giảm ham muốn tình dục ở tuổi trung niên.
Mất ngủ
Trên thực tế, mất ngủ là tình trạng phổ biến ở cả hai giới khi bước sang tuổi trung niên. Tuy nhiên, ở phụ nữ, có nhiều vấn đề khiến họ dễ rơi vào tình trạng này hơn, đặc biệt là những chị em đang trong giai đoạn tiền mãn kinh. Để đi vào giấc ngủ, cơ thể cần sự phối hợp nhịp nhàng của cả thần kinh và nội tiết, tuy nhiên, ở phụ nữ tiền mãn kinh, do cán cân nội tiết mất cân bằng nên họ thường rất khó ngủ. Bên cạnh đó, những cơn bốc hỏa đột ngột ghé thăm vào mỗi đêm càng khiến chứng mất ngủ của chị em trầm trọng hơn.
Tâm trạng thất thường
Do phải chịu đựng tình trạng mất ngủ kéo dài kết hợp với các cơn bốc hỏa ghé thăm thường xuyên nên phụ nữ tiền mãn kinh thường rất dễ cáu kỉnh, nóng giận thất thường. Tâm lý căng thẳng tích tụ lâu ngày, không được giải tỏa khiến chị em thậm chí còn phải đối mặt với nguy cơ trầm cảm.
Giảm ham muốn “chuyện yêu”
Khi tiền mãn kinh, cơ thể phụ nữ ít sản xuất estrogen hơn. Sự mất cân bằng nội tiết tố này sẽ ảnh hưởng đến đời sống tình dục theo nhiều cách. Đa số chị em nhận thấy rằng cơ thể họ không dễ bị kích thích với các tiếp xúc thân mật như trước. Bên cạnh đó, các vấn đề thể chất và tâm lý khác như khô âm đạo, mất ngủ, căng thẳng cũng đều có thể dẫn đến giảm hứng thú với tình dục.
Loãng xương
Phụ nữ mất trung bình 25% khối lượng xương từ khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh đến khi 60 tuổi. Điều này phần lớn là do thiếu hụt estrogen – hormone đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn khối lượng xương. Điều này lí giải tại sao nhiều chị em tiền mãn kinh gặp phải tình trạng loãng xương – một bệnh lý khiến xương trở nên giòn và dễ gãy.
Thay đổi nồng độ cholesterol
Thiếu hụt estrogen có thể dẫn đến những thay đổi bất lợi về nồng độ cholesterol trong máu (hay còn gọi nôm na là mỡ máu), bao gồm sự gia tăng LDL – loại cholesterol “xấu”, đồng thời, HDL – cholesterol “tốt” lại suy giảm, điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch ở chị em.
☛ Xem đầy đủ: 34 triệu chứng tiền mãn kinh
Phụ nữ tiền mãn kinh có thể mang thai không?
Mặc dù có sự suy giảm chức năng sinh sản trong giai đoạn tiền mãn kinh, tuy nhiên, chị em hoàn toàn vẫn có khả năng mang thai. Do đó, nếu không muốn có thai, bạn nên sử dụng một số hình thức tránh thai cho đến khi mãn kinh hoàn toàn (sau 12 tháng không có kinh nguyệt).
Ngược lại, nếu mục tiêu của bạn là có thai, việc mang thai có thể gặp đôi chút khó khăn do từ độ tuổi cuối 30 đến đầu 40, khả năng sinh sản của phụ nữ đã suy giảm đáng kể. Tuy nhiên đừng quá lo lắng, có rất nhiều phương pháp hiện đại có thể giúp chị em tăng khả năng thụ thai và duy trì thai kỳ khỏe mạnh. Đọc thêm: Cách tránh thai tuổi tiền mãn kinh
Chẩn đoán tiền mãn kinh bằng cách nào?
Tiền mãn kinh là một quá trình chuyển đổi từ từ. Để xác định bạn đã bước vào thời kỳ tiền mãn kinh hay chưa, bác sĩ sẽ cần xem xét nhiều điều, bao gồm tuổi tác, tiền sử kinh nguyệt và những rối loạn hoặc thay đổi mà cơ thể bạn đang gặp phải.
Một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone hormone kích thích nang trứng (FSH) của bạn. Việc giải thích kết quả xét nghiệm hormone luôn phải đặt trong bối cảnh của tình hình chu kỳ kinh nguyệt hiện tại để cho kết luận chính xác nhất.
Đối với đa số phụ nữ, xét nghiệm máu là không cần thiết khi các triệu chứng của thời kỳ tiền mãn kinh đã quá rõ ràng. Bác sĩ có thể chẩn đoán bạn đang tiền mãn kinh ngay sau khi thăm khám lâm sàng.
Đối phó với tiền mãn kinh và kéo dài tuổi xuân
Thời kỳ tiền mãn kinh là một quá trình tự nhiên mà cơ thể phụ nữ buộc phải trải qua. Do đó, khi nói về điều trị tiền mãn kinh, thực chất là điều trị các triệu chứng của tiền mãn kinh gây gián đoạn cuộc sống của bạn. Về cơ bản, có 2 phương pháp điều trị chính, bao gồm:
- Điều trị bằng thuốc.
- Phương pháp điều trị không dùng thuốc.
Điều quan trọng là chị em cần thảo luận với bác sĩ để lập một kế hoạch điều trị phù hợp với bản thân. Vì những triệu chứng mà mỗi phụ nữ gặp phải sẽ khác nhau, do đó, mỗi người sẽ có những nhu cầu điều trị riêng.
Phương pháp điều trị không dùng thuốc
Thực hiện các biện pháp thay đổi lối sống lành mạnh dưới đây không chỉ giúp chị em giảm bớt một số triệu chứng của tiền mãn kinh mà còn hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể và làm chậm lại quá trình lão hóa.
Xây dựng chế độ ăn lành mạnh
Để kiểm soát nguy cơ loãng xương, tình trạng tăng cholesterol máu và chứng bốc hỏa vào thời điểm này, việc áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh là quan trọng hơn bao giờ hết. Chị em cần lưu ý:
- Tránh xa rượu bia, caffeine và đồ ăn cay vì chúng có thể kích hoạt các cơn bốc hỏa.
- Hạn chế thực phẩm chiên rán vì chúng chứa nhiều chất béo.
- Ăn nhiều thực phẩm chứa chất xơ, chẳng hạn như trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt.
- Bổ sung thực phẩm giàu canxi và vitamin D như sữa và các sản phẩm từ sữa.
Xem thêm: Phụ nữ tiền mãn kinh nên uống gì?
Giảm căng thẳng
Căng thẳng làm trầm trọng hơn hầu hết các rối loạn liên quan đến thời kỳ tiền mãn kinh, chẳng hạn như bốc hỏa, mất ngủ, rối loạn kinh nguyệt, …Do đó, thực hành thường xuyên các kỹ thuật giảm căng thẳng, như thiền hoặc yoga, có thể hỗ trợ chị em kiểm soát hiệu quả hơn các triệu chứng này, đồng thời, chúng còn có thể giúp phụ nữ giúp làm chậm lại quá trình lão hóa.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ là khoảng thời gian để cơ thể nạp lại năng lượng sau cả ngày làm việc mệt mỏi, do đó, chị em hãy cố gắng duy trì giấc ngủ 8 tiếng thật chất lượng. Tập thói quen đi ngủ vào thời điểm nhất định trong ngày có thể giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn. Ngoài ra, hãy tránh xa những yếu tố có thể khiến bạn mất ngủ như caffeine, điện thoại.
Tập thể dục đều đặn
Hoạt động thể chất đều đặn không chỉ giúp ngăn ngừa nguy cơ béo phì mà còn hỗ trợ cải thiện giấc ngủ và thư giãn tinh thần của bạn. Ngoài ra, một lợi ích khác đã được chứng minh của việc tập thể dục thường xuyên là giúp tăng cường mật độ xương và làm giảm nguy cơ gãy xương hông đáng kể ở phụ nữ trung niên.
Chị em nên tập luyện từ 15 – 30 phút mỗi ngày với các bài tập yoga, aerobic hoặc đơn giản nhất là đi bộ. Việc lựa chọn hình thức và cường độ tập luyện như thế nào phụ thuộc vào thể lực và tình trạng xương khớp của mỗi người.
Tránh các yếu tố gây bốc hỏa
Một số yếu tố trong cuộc sống hàng ngày của bạn có thể dễ dàng kích hoạt các cơn bốc hỏa – triệu chứng được cho là khó chịu nhất trong thời kỳ mãn kinh. Do đó, để kiểm soát tình trạng này, điều quan trọng là bạn cần xác định được các yếu tố kích hoạt và khắc phục chúng. Thông thường các yếu tố này bao gồm đồ ăn cay, thuốc lá, rượu bia hay phòng ngủ nóng nực.
Điều trị bằng thuốc
Liệu pháp thay thế hormone
Sự thiếu hụt nội tiết tố nữ là thủ phạm gây ra tất cả những rối loạn thời kỳ tiền mãn kinh. Do đó, bằng cách bổ sung nội tiết tố nữ thông qua liệu pháp thay thế hormone (HRT), chị em có thể giảm được các triệu chứng khó chịu này. Ngoài ra, HRT cũng được sử dụng như một biện pháp phòng ngừa loãng xương.
Có hai loại liệu pháp hormone chính: liệu pháp Estrogen (ET – Estrogen đơn độc) và Estrogen Progesterone (EPT – liệu pháp kết hợp estrogen và progesterone). Loại liệu pháp hormone kết hợp này được chỉ định nếu bạn vẫn còn tử cung.
Giống như hầu hết các loại thuốc được kê đơn, các liệu pháp hormone cũng tiềm ẩn một số rủi ro bao gồm: ung thư nội mạc tử cung, huyết khối tắc nghẽn tĩnh mạch, bệnh động mạch vành, đột quỵ, … Do đó, HRT không áp dụng cho tất cả phụ nữ tiền mãn kinh, việc khởi đầu điều trị bằng liệu pháp này sẽ được bác sĩ cân nhắc kỹ giữa lợi ích và nguy cơ đối với sức khỏe của bạn.
Thuốc chống trầm cảm
Một số thuốc chống trầm cảm ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRI) có thể giúp làm giảm các cơn bốc hỏa trong thời kỳ tiền mãn kinh. Những thuốc này được chỉ định cho chị em không thể bổ sung estrogen vì lý do sức khỏe hoặc cho những phụ nữ cần một loại thuốc chống trầm cảm vì rối loạn tâm trạng.
Thuốc chống co giật Gabapentin
Gabapentin dùng trong điều trị co giật cũng được chứng minh là giúp giảm các cơn bốc hỏa, thuốc này hữu ích ở những phụ nữ chống chỉ định với liệu pháp estrogen và ở những người bị bốc hỏa kèm theo chứng đau nửa đầu.
Đối phó tiền mãn kinh bằng sản phẩm từ thảo dược
Một trong những giải pháp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng tiền mãn kinh được đánh giá cao nhất hiện nay chính là sử dụng sản phẩm thảo dược Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh. Vì sao Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh lại được chị em tin tưởng đến vậy? Nguyên nhân là bởi sản phẩm này có nguồn gốc từ dược liệu tự nhiên nên rất an toàn, lành tính, bên cạnh đó, Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh còn ứng dụng thành công công dụng của Sâm Tố Nữ – thần dược để đối phó với chứng tiền mãn kinh và kéo dài tuổi xuân của phụ nữ Thái đã được lưu truyền bao đời nay.
Các thảo dược quý trong Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh bao gồm cao khô Sâm Tố Nữ, cao khô Hồng Sâm, Nhung Hươu Bắc Cực, cao khô Thiên Môn Đông và cao khô Nữ Lang. Sự kết hợp các dược liệu quý này giúp chị em phụ nữ đối phó được với hầu hết các vấn đề tiền mãn kinh:
- Bổ sung và cân bằng nội tiết tố nữ.
- Giảm nhanh các triệu chứng bốc hỏa, mất ngủ và hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt.
- Cải thiện sinh lý rõ rệt như tăng ham muốn, tăng tiết dịch.
- Làm nở ngực và giúp ngực săn chắc trở lại.
- Cải thiện các vấn đề lão hóa da như da khô nhăn, nám sạm.
- Bồi bổ cơ thể suy nhược, mệt mỏi tiền mãn kinh.
Có thể thấy, Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh là một giải pháp tuyệt vời để chị em phụ nữ đối phó với giai đoạn tiền mãn kinh và lấy lại sự cân bằng trong cuộc sống. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, hãy kiên trì sử dụng sản phẩm trong vòng 3 tháng bạn nhé!
