Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, chị em thường phải đối mặt với nhiều biến đổi về sức khỏe, làn da và sinh lý nữ, đặc biệt là khô hạn. Tình trạng này là nỗi ám ảnh của nhiều chị em khi làm cản trở phút thăng hoa của cuộc yêu, gây đau rát và nhiều vấn đề khác. Vậy nguyên nhân và cách cải thiện này như thế nào? Cùng Estrogen.vn đi sâu vào bài viết dưới đây để tìm hiểu nhé!
Mục lục
Khô hạn tiền mãn kinh diễn ra khi nào?
Khô hạn tiền mãn kinh là tình trạng âm đạo trở nên khô rát, ít tiết dịch nhầy, mất đi độ ẩm, độ đàn hồi và mất cân bằng độ pH. Tình trạng này có thể gây ra nhiều phiền toái cho chị em phụ nữ khi quan hệ tình dục do đau rát, khó chịu, co thắt âm đạo, giảm ham muốn tình dục và thậm chí gây viêm âm đạo.
Phụ nữ bị khô âm đạo có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất trong thời kỳ tiền mãn kinh từ 37 – 45 tuổi. Giai đoạn này trục vàng “Hạ đồi – Tuyến yên – Buồng trứng” bị suy giảm, không sản sinh đủ bộ 3 hormone nội tiết tố của cơ thể bao gồm progesterone, testosterone, đặc biệt là estrogen. Bởi estrogen giúp duy trì độ ẩm, độ đàn hồi của “cô bé” và duy trì cuộc yêu.
Khi nồng độ estrogen suy giảm khiến thành niêm mạc mỏng, ít tiết chất nhờn duy trì độ ẩm để cân bằng độ pH môi trường vùng kín. Từ đó gây tình trạng khô hạn âm đạo và một số triệu chứng tiền mãn kinh khác như rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, bốc hỏa, đổ mồ hôi, giảm ham muốn tình dục, không đạt khoái cảm khi quan hệ,…
Dấu hiệu khô hạn tiền mãn kinh
Một số dấu hiệu khô hạn tiền mãn kinh mà chị em phụ nữ thường gặp phải như:
- Khô rát vùng kín, tiết rất ít hoặc gần như không có tiết dịch âm đạo, ngứa nhẹ và khó chịu.
- Vùng “cô bé” có cảm giác bị thắt chặt, căng tức, nóng rát và khó chịu khi quan hệ.
- Âm đạo bị sưng đỏ, đau rát.
- Thường xuyên hoặc tái đi tái lại tình trạng viêm nhiễm đường tiết niệu và âm đạo.
- Bốc hoả, đổ mồ hôi nhiều về đêm, khó ngủ, ngủ không sâu giấc.
- Cảm xúc thay đổi thất thường, cáu gắt không rõ nguyên nhân.
Nguyên nhân gây khô hạn tiền mãn kinh
Biết và hiểu rõ nguyên nhân gây ra khô hạn tiền mãn kinh là điều rất quan trọng để phòng ngừa và hạn chế tình trạng này. Cụ thể:
- Suy giảm nội tiết tố nữ: Hai hormone estrogen và estradiol là nguyên nhân chính gây ra các triệu chứng tiền mãn kinh, mãn kinh và khô hạn âm đạo tại thời kỳ này. Tuổi càng cao thì quá trình suy giảm nội tiết tố diễn ra càng nhanh chóng và mạnh mẽ. Ngoài ra, hormone testosterone suy giảm cũng ảnh hưởng không nhỏ gây khô hạn “cô bé”. Bởi nồng độ testosterone đóng vai trò duy trì ham muốn, kích thích tiết dịch nhờn. Nếu nồng độ này suy giảm dẫn đến âm đạo không đủ tiết chất nhờn gây ra khô hạn, đau rát và giảm ham muốn tình dục.
- Viêm nhiễm phụ khoa: Cơ quan sinh dục của phụ nữ có cấu tạo sinh học nằm bên trong nên dễ gặp viêm nhiễm hơn nam giới. Đồng thời, vệ sinh vùng kín không đúng cách như thụt rửa quá sâu, sử dụng chất tẩy rửa tạo mùi,… cũng có thể làm khô âm đạo và kích ứng niêm mạc khi mất đi chất dịch bảo vệ tự nhiên của vùng kín.
- Ít quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục đều đặn và thường xuyên có thể làm tăng lượng máu lưu thông, khả năng bôi trơn và sự dẻo dai của các mô âm đạo. Nếu việc “yêu” không được duy trì sẽ khiến âm đạo không được kích thích dẫn đến khô hạn “cô bé” thậm chí gây ra tình trạng lãnh cảm.
- Tâm lý căng thẳng, lo âu: Căng thẳng, stress, lo âu kéo dài và thường xuyên trong công việc hay cuộc sống hàng ngày cũng là nguyên nhân gây khô hạn âm đạo. Bởi căng thẳng có thể gây ức chế buồng trứng, suy giảm nội tiết tố dẫn đến vùng âm đạo bị khô hạn.
- Bệnh lý liên quan đến buồng trứng: Buồng trứng là nơi sản sinh hormone estrogen và progesterone. Nếu chức năng buồng trứng suy giảm sẽ dẫn đến tình trạng khô hạn âm đạo do mất cân bằng nội tiết tố. Chính vì thế, nếu có bất kỳ bệnh lý hay triệu chứng nào liên quan đến buồng trứng, hãy thăm khám ngay với bác sĩ để chẩn đoán và có phương án điều trị phù hợp.
Phương pháp chẩn đoán khô hạn tiền mãn kinh
Nếu chị em gặp phải tình trạng khô hạn tiền mãn kinh gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và khoái cảm khi quan hệ. Hoặc tình trạng khô hạn không được cải thiện dù đã áp dụng nhiều phương pháp điều trị không kê đơn, xuất huyết âm đạo,… thì chị em cần đến bệnh viện để kiểm tra và thăm khám, điều trị kịp thời.
Bác sĩ sẽ thực hiện một số phương pháp để chẩn đoán khô hạn tiền mãn kinh như sau:
- Quan sát các mô bên trong âm đạo có mỏng, khô hay đỏ để đánh giá tình trạng khô hạn tiền mãn kinh hay không.
- Thực hiện xét nghiệm máu để xác định nồng độ hormone và xem các tình trạng sức khoẻ khác khiến “cô bé” bị khô hạn.
Cách cải thiện tình trạng khô hạn tiền mãn kinh
Để cải thiện tình trạng khô hạn tiền mãn kinh, chị em có thể áp dụng một số biện pháp sau:
Liệu pháp estrogen tại chỗ
Liệu pháp estrogen tại chỗ là một biện pháp chỉ hỗ trợ cải thiện chứng khô hạn “cô bé” và một số triệu chứng tiết niệu, không có tác dụng làm giảm chứng vận mạch thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh như bốc hoả tiền mãn kinh, đồ mồ hôi đêm,…
Hiện nay, liệu pháp estrogen tại chỗ có 3 dạng chính gồm: dạng kem, dạng vòng đặt và dạng viên. Để áp dụng liệu pháp này, chị em cần có sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa bởi nếu sử dụng không đúng cách sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như đau vú, buồn nôn, chảy máu âm đạo và đau tầng sinh môn,…
Bên cạnh đó, liệu pháp estrogen tại chỗ không dùng cho các đối tượng sau:
- Người bị ung thư vú hoặc những người đang dùng thuốc ngăn ngừa sản sinh estrogen.
- Người có tiền sử ung thư nội mạc tử cung.
- Xuất huyết vùng âm đạo không rõ nguyên nhân.
- Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
Chế độ dinh dưỡng
Đến độ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh, chị em phụ nữ nên chú trọng đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Một thực đơn ăn uống khoa học giúp cơ thể khỏe mạnh và khắc phục tình trạng khô hạn tiền mãn kinh.
Một số thực phẩm mà chị em nên ưu tiên đưa vào thực đơn hàng ngày như sau:
- Trái cây và rau xanh giàu vitamin C: Vitamin C có tác dụng hình thành collagen, tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể và bôi trơn âm đạo. Chẳng hạn cà chua, ổi, kiwi, dâu tây, rau ngót, ớt chuông,…
- Các loại cá giàu omega-3: Omega-3 có khả năng làm khí huyết lưu thông tốt tại vùng kín, ngăn chặn lão hoá và tăng nồng độ dopamine. Thực phẩm giàu omega-3 như: Cá hồi, cá moi, các ngừ…
- Sữa chua và các sản phẩm từ sữa chua: Trong sữa chua chứa nhiều axit lactic và lợi khuẩn probiotic, giúp ngăn ngừa các hại khuẩn và nấm, tạo điều kiện thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển.
- Các thức uống từ quả bơ: Quả bơ chứa nhiều vitamin và khoáng chất, tiêu biểu là vitamin B6 và kali, có tác dụng sản sinh chất bôi trơn tự nhiên cho vùng kín.
- Các loại ngũ cốc hạt: Trong ngũ cốc hạt có hàm lượng chất xơ cao như gạo lứt, yến mạch, bắp,… giúp điều chỉnh cân bằng nội tiết tố và giữ âm đạo luôn khỏe mạnh.
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành: Trong đậu nành có chứa hoạt chất isoflavone (một hoạt chất có cấu trúc sinh học tương tự estrogen), protein, các vitamin và khoáng chất khác. Chính vì vậy, nếu sử dụng đậu nành thường xuyên sẽ giúp cải thiện nồng độ estrogen và giúp bôi trơn âm đạo.
- Tỏi: Tỏi có tính kháng khuẩn mạnh và chống nấm hiệu quả, từ đó giúp ngăn ngừa khô hạn, ngứa ngáy khó chịu, nhiễm trùng tiết niệu và mùi hôi ở âm đạo.
Tuy nhiên, có một số loại thực phẩm chị em nên hạn chế để tránh tình trạng khô hạn tiền mãn kinh như sau:
- Thực phẩm chiên rán chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng, đồ uống chứa cồn, đồ ăn nhanh,…
- Chất kích thích gây ước chế trung khu thần kinh, cảm giác hưng phấn, tập trung như thuốc lá, cafe,…
☛ Tham khảo thêm: Khô hạn mãn kinh ăn gì để cải thiện?
Thay đổi lối sống
Nếu chị em có thói quen sinh hoạt khoa học sẽ giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, tràn đầy sức sống và làm giảm tình trạng khô hạn tiền mãn kinh. Chẳng hạn:
- Thường xuyên tập luyện thể dục để cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sức khoẻ sinh lý nữ. Bạn có thể tập các bài tập về cơ bụng, cơ chân, bài tập kegel hoặc các bài tập yoga, đi bộ,… để tăng cường sức khoẻ và độ co giãn âm đạo.
- Ngủ đủ giấc từ 7 – 8 tiếng một ngày để giúp sản sinh estrogen hiệu quả.
- Hạn chế căng thẳng, stress.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách, tránh thụt rửa âm đạo. Nên lựa chọn dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp để đảm bảo an toàn.
- Nên mặc quần lót thoáng mát, thoải mái để tránh vùng kín bị bí bách gây viêm nhiễm.
Duy trì việc “yêu” đều đặn
Phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh cần duy trì việc “yêu” đều đặn với bạn đời để kích thích sản sinh estrogen và oxytocin. Đây là hai hormone quan trọng trong việc duy trì ham muốn, đạt khoái cảm khi quan hệ và cải thiện tâm trạng của chị em.
Kéo dài màn dạo đầu sẽ giúp chị em được kích thích nhiều hơn, các tuyến ở âm đạo có thời gian để tiết dịch nhầy. Tiền mãn kinh là giai đoạn mà chị em nào cũng sẽ phải trải qua và nhiều người sẽ gặp phải tình trạng khô hạn tiền mãn kinh. Do đó, để cải thiện tình trạng này, chị em hãy mạnh dạn chia sẻ với bạn đời để cùng nhau tìm cách khắc phục.
Ngoài ra, việc sử dụng gel bôi trơn cũng có thể giúp giảm cảm giác đau rát khi quan hệ, hỗ trợ dương vật dễ xâm nhập vào âm đạo. Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều gel bôi trơn như gel bôi trơn gốc nước, gốc dầu và gốc silicone.
Tuy nhiên, gel bôi trơn chỉ có tác dụng tức thời và không có tác dụng chữa khỏi chứng khô hạn tiền mãn kinh. Không chỉ vậy, chị em cũng cần chú ý với một số sản phẩm gel bôi trơn gốc nước có chứa thành phần glycerin, có màu và mùi hương liệu hay chất làm ấm. Những yếu tố này có thể gây kích ứng và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm men.
Sử dụng thực phẩm chức năng
Ngoài việc bổ sung các nguồn thực phẩm như vitamin A, D, omega-3,… thì chị em có thể sử dụng thực phẩm chức năng Sâm nhung tố nữ Tuệ Linh. Mỗi viên uống đều được kết hợp độc đáo từ các loài thảo dược có lợi cho nội tiết tố của phụ nữ.
Viên uống Sâm nhung tố nữ Tuệ Linh có thể làm giảm nhanh các triệu chứng tiền mãn kinh như bốc hoả, đồ mồ hôi, mất ngủ, ngủ không sâu giấc, da khô nhăn, loãng xương… Đồng thời, hỗ trợ cải thiện sinh lý nữ rõ rệt, kích thích ham muốn tình dục, đạt khoái cảm khi quan hệ và tăng tiết dịch nhờn âm đạo, cải thiện khô hạn tiền mãn kinh.
☛ Đọc thêm: Khô hạn mãn kinh uống gì để cải thiện?
Thăm khám định kỳ
Nên thăm khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/ lần để có thể phát hiện kịp thời những vấn đề bạn đang gặp phải. Đồng thời, tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để có phương pháp khắc phục khô hạn thời kỳ tiền mãn kinh một cách hiệu quả.
Lời kết
Hy vọng qua bài viết trên của chúng tôi sẽ mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về “khô hạn tiền mãn kinh”. Nếu tình trạng này kéo dài và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, chị em nên hẹn lịch với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời. Tuỳ vào từng trường hợp và triệu chứng cụ thể để bác sĩ đưa ra phương pháp phù hợp nhất.