Bài viết dưới đây nói về bảy giai đoạn hormone khác nhau mà mỗi phụ nữ sẽ trải qua trong suốt cuộc đời họ. Hãy xem mình đang ở giai đoạn nào và tham khảo những lời khuyên của chúng tôi, để từ đó bạn có thể “chăm sóc” cho hệ thống nội tiết của mình một cách tốt nhất ở mỗi giai đoạn nhé!
Mục lục
Tuổi dậy thì (9-18 tuổi)
Đây là thời điểm mà cơ thể bắt đầu tích tụ đủ nồng độ hormone để một bé gái có thể rụng trứng và có kinh nguyệt.
Tuy nhiên ở giai đoạn này, do buồng trứng mới đi vào hoạt động nên hormone thường xuyên rối loạn, dẫn tới một số bất thường với chu kì kinh nguyệt, chẳng hạn như: chu kì không đều, rong kinh, thưa kinh, vv. Và bạn cần biết rằng, gần như tất cả những bất thường với chu kì kinh ở giai đoạn này đều là bình thường.
Các loại thuốc cân bằng nội tiết luôn có sẵn, tuy nhiên chỉ nên sử dụng nếu các vấn đề xảy ra ở mức độ nặng, đồng thời việc dùng thuốc cần có sự chỉ định của bác sĩ. Con đường tốt nhất để quản lý mức độ nội tiết tố trong giai đoạn này chính là lối sống và thực phẩm.
Hãy lựa chọn cho mình một lối sống lành mạnh và khoa học. Đặc biệt chú ý tới các hoạt động thể chất. Theo trang sức khỏe Dr.Prem, tập thể dục thể thao thường xuyên và đều đặn là một trong những phương pháp tuyệt vời giúp cân bằng các kích thích tố trong cơ thể. Bạn chỉ cần chọn bất kì một bộ môn nào đó mà bạn yêu thích (như chạy bộ, đạp xe, bơi lội, vv) và tập luyện nó kiên trì, bạn sẽ không chỉ cải thiện vóc dáng bên ngoài mà còn cả sức khỏe bên trong nữa đó.
Về chế độ ăn uống, hãy ăn những loại thực phẩm lành mạnh, nhiều rau xanh, trái cây tươi. Đồng thời hãy chú ý một vài điểm sau:
- Ăn ít nhất 2 bữa cá một tuần
- Đảm bảo ăn đa dạng các loại thực phẩm
- Uống đủ nước mỗi ngày
- Tránh xa các loại đồ ăn nhanh, quá nhiều dầu mỡ
Ngoài ra, ở độ tuổi này một số bạn có thể gặp các áp lực trong việc học hành, thi cử. Tuy nhiên hãy bình tĩnh và luôn cố gắng giữ tinh thần thoải mái nhất có thể nhé. Bởi căng thẳng, mệt mỏi chính là “kẻ thù” khiến nội tiết tố rối loạn đấy. Bạn có thể thư giãn mỗi khi thấy mệt mỏi bằng cách: nghe nhạc nhẹ nhàng, đọc truyện cười, xem phim hài, suy nghĩ đến những điều tốt đẹp, vv.
Tuổi trưởng thành (18 – 35 tuổi)
Đây là giai đoạn có rất nhiều thay đổi trong cuộc đời một cô gái: chuyển đến nơi ở mới để học tập, có công việc đầu tiên, trải nghiệm lần đầu với rượu và caffeine, và còn nhiều hơn thế nữa. Với mỗi thay đổi ở giai đoạn này, nội tiết tố của bạn đều có thể bị ảnh hưởng. Đây là lúc mà bạn nhận ra các vấn đề mới với nội tiết tố hoặc tiếp tục gặp phải các triệu chứng như giai đoạn dậy thì.
Giải quyết rối loạn nội tiết tố trong giai đoạn này đòi hỏi phải chú ý đến chế độ ăn uống và lối sống như giai đoạn dậy thì. Nhưng bạn sẽ cần chú ý hơn một chút khi việc tiêu thụ caffeine thường xuyên có thể làm “cạn kiệt” các vi chất dinh dưỡng chính, đồng thời lối sống ít vận động (do khối lượng công việc, học tập lớn nên không có thời gian luyện tập; làm thêm sau giờ học đến khuya; ăn ngủ không điều độ do sống xa gia đình, vv) có thể làm cho vấn đề hormone của bạn trở nên tồi tệ hơn.
Mang thai
Thiếu nội tiết tố (thiếu estrogen, thiếu Progesterone) khi mang thai là vấn đề rất thường gặp. Sưng phù và tăng cân là những triệu chứng rõ nét nhất của tình trạng này.
Đây là một trong những vấn đề bình thường khi bạn có em bé, tuy nhiên để hạn chế tình trạng thiếu hụt này, bạn có thể chuẩn bị trước khi mang thai bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống ít nhất 3 tháng trước khi thụ thai, tốt nhất là 1 năm trước đó. Một vài gợi ý chúng tôi dành cho bạn là:
- Có kế hoạch bổ sung chất dinh dưỡng đầy đủ
- Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý; tránh căng thẳng, stress; luôn giữ tinh thần thoải mái nhất có thể
- Khám sức khỏe đầy đủ để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, trong đó có rối loạn nội tiết
Lưu ý: Thiếu nội tiết tố khi mang thai là vấn đề khó có thể dự đoán bằng các triệu chứng thông thường và cũng không được tự ý dùng thuốc. Việc mẹ bầu tự ý mua các loại thuốc điều hòa nội tiết tố về sử dụng là việc làm hết sức nguy hiểm. Đây là nhóm thuốc phức tạp, trong điều kiện không mang thai cũng không được tùy tiện sử dụng, lúc mang thai lại càng cần lưu ý hơn. Nếu chẳng may dùng nhầm thuốc, sai thuốc, hậu quả để lại rất khó lường.
Sau sinh
Nhiều phụ nữ hiểu và chuẩn bị tốt với những vấn đề liên quan đến thay đổi thể chất, tinh thần đi kèm với việc mang thai và sinh nở. Tuy nhiên, có những phụ nữ lại không hiểu được những vấn đề này.
Bản chất của những “phiền toái” này chính là do sự thay đổi nội tiết tố trước, trong và sau khi sinh con; và phải mất một thời gian để nó trở lại bình thường. Mất cân bằng nội tiết tố sau sinh có thể gây ra một số vấn đề như: mệt mỏi, trầm cảm, các vấn đề kinh nguyệt, da khô sạm, rụng tóc, tăng cân, mụn trứng cá, vv.
Để khắc phục rối loạn nội tiết sau khi sinh con, giai đoạn đang cho con bú bạn chỉ nên điều trị bằng các phương pháp tự nhiên (như ăn uống hay thay đổi lối sống), nếu các triệu chứng ảnh hưởng quá nặng nề tới chất lượng cuộc sống, bạn nên tới gặp bác sĩ để được thăm khám cụ thể. Giai đoạn sau khi cai sữa, bạn đã có thể sử dụng thêm một số loại thảo dược hoặc nếu cần thiết có thể sử dụng thuốc để cân bằng lại nội tiết. Tuy nhiên như chúng tôi đã nói ở trên, đừng bao giờ tự ý sử dụng các loại thuốc mà không có sự tư vấn của bác sĩ.
Tìm hiểu chi tiết về rối loạn nội tiết sau sinh tại bài viết: Rối loạn nội tiết sau sinh – Mọi điều mẹ cần biết để khắc phục dễ dàng
Giai đoạn tiền mãn kinh (35-45 tuổi)
Sau tuổi 35, nội tiết tố trong cơ thể bạn sẽ có sự thay đổi, đây là vấn đề mà bất cứ phụ nữ nào cũng phải trải qua. Thông thường, bạn sẽ không cảm thấy rõ ràng các triệu chứng trong giai đoạn này nếu bạn khỏe mạnh, bạn vẫn rụng trứng tương đối đều, da không có sự thay đổi nhiều, ham muốn về tình dục và năng lượng vẫn tốt, vv.
Nếu bạn không khỏe mạnh, bạn sẽ gặp khó khăn với việc mang thai, khô âm đạo, nếp nhăn xuất hiện trên da, tóc khô cứng. Đặc biệt các vấn đề về da và tóc không thể khắc phục được bằng việc đi spa.
Để tránh những ảnh hưởng của việc thay đổi nội tiết tố, giai đoạn này ngoài việc chú ý bổ sung các loại chất phù hợp và luyện tập thể dục thể thao bạn cũng nên chủ động sử dụng thêm một số sản phẩm bổ sung nội tiết có nguồn gốc từ thiên nhiên. Chẳng hạn như Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh, đây là sản phẩm có công thức độc đáo và duy nhất được cố vấn bởi PGS.TS. Nguyễn Thượng Dong (nguyên viện trưởng Viện Dược liệu):
- Thay vì sử dụng isoflavone trong đậu nành, Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh dùng phytoestrogen chuẩn hóa chiết xuất từ củ Sâm Tố Nữ, an toàn hơn và mạnh hơn isoflavone trong đậu nành gấp cả ngàn lần (chi tiết: Sâm Tố Nữ được khoa học chứng minh chứa phytoestrogen mạnh hơn isoflavone 10.000 lần)
- Là sản phẩm duy nhất có Nữ lang giúp giải quyết tốt nhất tình trạng mất ngủ, lo lắng, bồn chồn ở phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh.
- Nhung hươu bắc cực và Hồng sâm loại 1 từ Hàn Quốc giúp cải thiện toàn diện thể lực, tăng cường sự dẻo dai, trẻ hóa cơ thể mạnh mẽ, làm da dẻ hồng hào hơn.
Giai đoạn mãn kinh (45- 55 tuổi)
Đây là giai đoạn tương đối suôn sẻ khi mức độ FSH tăng lên và bạn không còn rụng trứng nữa. Với những phụ nữ đã gặp những triệu chứng rối loạn nội tiết ở giai đoạn tiền mãn kinh thì giai đoạn này hormone đã cân bằng lại, các triệu chứng như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, không có ham muốn tình dục đã phần nào được khắc phục.
Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng cuộc sống, bạn vẫn cần duy trì chế độ tập luyện và tìm hiểu về chế độ ăn khoa học ở giai đoạn này. Cùng với đó, bạn vẫn nên tiếp tục dùng thêm các sản phẩm chăm sóc sức khỏe
Sau mãn kinh (55+)
Trong giai đoạn này, nồng độ FSH, estrogen, progesterone và testosterone của bạn nên ở nồng độ ổn định, mặc dù nồng độ này thấp hơn so với những năm kinh nguyệt của bạn, nhưng vẫn ở tỷ lệ cân bằng. Nếu bạn có chế độ ăn uống và chăm sóc bản thân trong các giai đoạn hormone trước đó, bạn sẽ có đủ các vi chất dinh dưỡng để giúp giai đoạn này diễn ra trôi chảy, không có các triệu chứng khó chịu. Hãy tiếp tục tập trung vào chế độ ăn uống và lối sống sau khi mãn kinh. Đây cũng là thời điểm bạn cần quan tâm hơn tới hệ tiêu hóa và khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, bởi chúng có thể bị ảnh hưởng bởi tuổi tác.
Kết luận
Hormone có liên quan đến mọi khía cạnh của sức khỏe. Đặc biệt, estrogen được coi là hormone khởi nguồn của mọi phụ nữ. Vì thế, việc bạn quan tâm tới cân bằng estrogen và progesterone trong mỗi giai đoạn cuộc đời sẽ giúp bạn nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.
Mặc dù, lão hóa và nhiều yếu tố khác nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn khiến cơ thể mất cân bằng hormone, nhưng vẫn có những cách để hormone của bạn luôn hoạt động một cách tối ưu nhất. Có một chế độ ăn uống bổ dưỡng phù hợp, tập thể dục thường xuyên và tham gia vào các hành vi lành mạnh khác có thể giúp bạn đi một chặng đường dài để cải thiện sức khỏe nội tiết tố trong mỗi giai đoạn cuộc đời.
Estrogen.vn là chuyên trang về nội tiết tố nữ, giúp bạn giải đáp các vấn đề còn đang băn khoăn. Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn có bất cứ thắc mắc gì!