Có nên bổ sung thuốc nội tiết cho phụ nữ cắt tử cung?

Sau phẫu thuật cắt tử cung, cơ thể phụ nữ thường trải qua những biến đổi lớn về hormone, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như bốc hỏa, mất ngủ, loãng xương và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Điều này khiến nhiều người băn khoăn liệu có nên bổ sung thuốc nội tiết để cân bằng hormone và giảm thiểu các triệu chứng này không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ lợi ích, rủi ro và những điều cần cân nhắc khi bổ sung thuốc nội tiết sau khi cắt tử cung, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp cho sức khỏe dài lâu.

Thuốc nội tiết là gì?

Thuốc nội tiết, hay còn gọi là hormone, là các hợp chất được sản xuất trong cơ thể để điều chỉnh nhiều chức năng sinh lý khác nhau. Đối với phụ nữ, hai loại hormone chính là estrogen và progesterone. Các hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa kinh nguyệt, duy trì sự phát triển của các cơ quan sinh sản và ảnh hưởng đến nhiều quá trình sinh học khác trong cơ thể. Cụ thể:

• Estrogen: là hormone chủ yếu chịu trách nhiệm cho sự phát triển và duy trì các đặc tính sinh dục nữ. Estrogen giúp phát triển niêm mạc tử cung, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, hỗ trợ quá trình thụ thai và duy trì thai kỳ. Nó cũng có tác động lên sức khỏe của xương, da, tóc và tim mạch.
• Progesterone: đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị tử cung cho việc cấy ghép phôi và duy trì thai kỳ. Progesterone cũng giúp điều hòa kinh nguyệt và làm giảm các cơn co tử cung, điều này rất quan trọng trong việc bảo vệ thai kỳ.

Thuốc nội tiết được sử dụng để bổ sung và cân bằng các hormone khi cơ thể phụ nữ không sản xuất đủ, hoặc trong các giai đoạn sau mãn kinh, sau khi cắt buồng trứng, hoặc khi gặp các rối loạn liên quan đến hormone.

Ngoài tên gọi là thuốc nội tiết, chúng còn được sử dụng với nhiều tên gọi khác có thể kể đến như: thuốc nội tiết tố nữ, thuốc estrogen, thuốc bổ sung estrogen, thuốc bổ sung nội tiết tố nữ estrogen, thuốc nội tiết tố nữ estrogen…

Lợi ích của việc bổ sung thuốc nội tiết tố:

• Về sinh lý: Thuốc nội tiết giúp duy trì và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, tăng khả năng thụ thai, và cải thiện các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh như nóng bừng và khô âm đạo​
• Về sức khỏe: Các hormone này giúp giảm nguy cơ loãng xương, cải thiện sức khỏe tim mạch, và duy trì tinh thần ổn định
• Về ngoại hình: Estrogen và progesterone giúp duy trì làn da mịn màng, tóc chắc khỏe, và giữ dáng vóc

Có nên bổ sung thuốc nội tiết tố cho phụ nữ cắt tử cung?

Cắt tử cung ở phụ nữ thường tiến hành theo từng mức độ khác nhau, bao gồm:

• Cắt bỏ bán phần tử cung: nghĩa là chỉ cắt bỏ từ phần thân tới eo tử cung còn phần cổ tử cung sẽ được giữ lại.
• Cắt bỏ toàn phần tử cung: Là cắt cả phần cổ tử cung và tử cung. Bên cạnh đó, người bệnh có thể phải cắt thêm các phần phụ như: vòi trứng, buồng trứng…

Vì nội tiết tố của cơ thể phụ nữ được sản sinh từ buồng trứng. Do đó, với những phụ nữ phải cắt bỏ tử cung kèm theo 1 hoặc 2 bên buồng trứng thì cần bổ sung thêm thuốc nội tiết tố bởi vì nó mang đến một số tác dụng sau:

• Giảm triệu chứng mãn kinh: Sau khi cắt tử cung, đặc biệt nếu kèm theo cắt buồng trứng, cơ thể sẽ trải qua sự suy giảm mạnh mẽ của hormone estrogen và progesterone. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như bốc hỏa, khô âm đạo, mất ngủ và thay đổi tâm trạng. Bổ sung nội tiết tố có thể giúp làm giảm các triệu chứng này, cải thiện chất lượng cuộc sống
• Ngăn ngừa loãng xương: Hormone estrogen có vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Việc giảm nồng độ estrogen sau phẫu thuật có thể làm tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương. Bổ sung estrogen có thể giúp bảo vệ xương, giảm nguy cơ loãng xương​
• Bảo vệ tim mạch: Estrogen có tác dụng bảo vệ hệ tim mạch, và việc bổ sung nội tiết tố có thể giúp duy trì sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ở phụ nữ sau mãn kinh hoặc sau phẫu thuật cắt tử cung

Do đó, đa số chị em phụ nữ chỉ cắt bỏ tử cung bán phần (không cắt buồng trứng) mà cơ thể vẫn hoạt động sản xuất đủ nội tiết tố sẽ không cần bổ sung thuốc nội tiết tố. Tuy nhiên, ở một số ít trường hợp, phụ nữ cắt tử cung bán phần nhưng cơ thể không đủ hàm lượng estrogen thì bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc nội tiết tố estrogen.

Tóm lại, việc bổ sung thuốc nội tiết tố sau khi cắt tử cung là một vấn đề cần được cân nhắc kỹ lưỡng và thường cần có sự hướng dẫn từ bác sĩ. Quyết định này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe hiện tại của người phụ nữ, liệu có bị cắt buồng trứng cùng lúc với tử cung hay không, và các triệu chứng gặp phải sau phẫu thuật.

Việc sử dụng thuốc nội tiết cần được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Tự ý sử dụng có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, tăng cân, hoặc nguy cơ cao mắc các bệnh lý nghiêm trọng hơn như ung thư vú và đột quỵ. Do đó, phụ nữ nên thăm khám và nhận tư vấn y tế trước khi bắt đầu bất kỳ liệu trình hormone nào.

Bổ sung thuốc nội tiết cho phụ nữ cắt tử cung

Việc lựa chọn thuốc nội tiết cho phụ nữ sau khi cắt tử cung phụ thuộc vào việc cắt bỏ tử cung bán phần hay toàn phần. Mặc dù các loại thuốc có thể khác nhau tùy theo tình trạng cụ thể của mỗi người, tuy nhiên việc sử dụng thuốc có một số nguyên tắc chung cần tuân thủ để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị.

Điểm chung của các loại thuốc nội tiết:

• Kê đơn và theo dõi y khoa: Tất cả các loại thuốc nội tiết đều phải được bác sĩ chuyên khoa kê đơn và theo dõi chặt chẽ. Điều này nhằm đảm bảo rằng việc sử dụng thuốc là phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi bệnh nhân và giúp phát hiện sớm các tác dụng phụ có thể xảy ra​.
• Tác dụng phụ tiềm ẩn: Các loại thuốc nội tiết có thể gây ra nhiều tác dụng phụ khác nhau, từ nhẹ như buồn nôn, đau đầu, đến nghiêm trọng như tăng nguy cơ ung thư vú hoặc đột quỵ. Việc giám sát y khoa liên tục là cần thiết để điều chỉnh liệu pháp khi cần thiết và đảm bảo an toàn cho người dùng.

Sau phẫu thuật cắt tử cung, việc bổ sung thuốc nội tiết tố có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm các triệu chứng mãn kinh và ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe liên quan. Tuy nhiên, quá trình này cần phải được thực hiện dưới sự giám sát y khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là một số loại thuốc cơ bản:

Thuốc nội tiết cho người cắt tử cung một phần

Phụ nữ cắt tử cung một phần thường vẫn còn buồng trứng, nhưng cơ thể không sản xuất đủ estrogen. Trong trường hợp này, bác sĩ thường kê các loại thuốc bổ sung nội tiết tố kết hợp giữa estrogen và progestin, chẳng hạn như Activella, Angeliq, và Prempro. Các thuốc này giúp cân bằng nội tiết tố và làm giảm các triệu chứng mãn kinh.

Tác dụng phụ có thể gặp:

• Nhẹ: Buồn nôn, nhức đầu, đau ngực, rụng tóc
• Nghiêm trọng: Đau tim, đột quỵ, tăng huyết áp, nguy cơ ung thư vú

Thuốc nội tiết cho người cắt tử cung toàn phần

Với những phụ nữ phải cắt tử cung toàn phần, thường kèm theo cắt buồng trứng, cơ thể sẽ không còn sản xuất estrogen. Do đó, sử dụng thuốc bổ sung nội tiết tố estrogen là cần thiết để bù đắp sự thiếu hụt này. Các dạng thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Thuốc uống: Premarin, Estrace, Cenestin
• Thuốc đặt âm đạo: Vagifem, Yuvafem
• Miếng dán da: Vivelle-Dot, Climara

Tác dụng phụ có thể gặp:

• Nhẹ: Ngứa âm đạo, chảy máu âm đạo, buồn nôn, sưng chân tay
• Nghiêm trọng: Đau tim, đau ngực, giảm thị lực, vàng da, xuất hiện cục u bất thường ở vú​

Việc bổ sung thuốc nội tiết tố sau cắt tử cung là một quyết định quan trọng và cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài. Để mang lại hiệu quả dùng thuốc tốt nhất, chị em nên kết hợp với thay đổi lối sống lành mạnh:

• Chế độ ăn uống hợp lý: Ăn nhiều rau xanh, hoa quả, thực phẩm giàu canxi và vitamin D để hỗ trợ sức khỏe xương.
• Tập thể dục thường xuyên: Giúp duy trì cân nặng hợp lý và cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Kiểm soát stress: Các biện pháp như yoga, thiền, và nghỉ ngơi đủ giúp duy trì cân bằng nội tiết tố​.

☛ Tham khảo thêm tại: 5 bài tập yoga giúp điều trị rối loạn nội tiết tố ngay tại nhà

Kết luận

Phụ nữ sau phẫu thuật cắt bỏ tử cung có thể trải qua thời kỳ mãn kinh sớm do suy giảm đột ngột estrogen. Điều này thường dẫn đến các triệu chứng như bốc hỏa, khô âm đạo và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính nguy hiểm. Việc bổ sung estrogen sau phẫu thuật cắt tử cung dù là theo bất kỳ phương pháp nào cũng cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ. Chỉ nên sử dụng thuốc và các sản phẩm theo chỉ dẫn của bác sĩ, có nguồn gốc rõ ràng và được kiểm định chất lượng để tránh các rủi ro tiềm ẩn.