Estrogen đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe toàn diện cho phụ nữ. Khi thiếu hụt, hormone này không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt mà còn gây ra nhiều vấn đề như da lão hóa, xương yếu, và tâm trạng bất ổn. Vậy cụ thể, thiếu hụt estrogen tác động thế nào đến cơ thể và chất lượng cuộc sống của phụ nữ? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về tác hại của tình trạng này.
Mục lục
Nguyên nhân thiếu hụt estrogen
Thiếu hụt estrogen là vấn đề phổ biến mà nhiều phụ nữ phải đối mặt, đặc biệt là khi tuổi tác tăng lên hoặc do các yếu tố sức khỏe khác nhau. Estrogen giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng nội tiết, ảnh hưởng đến nhiều hệ thống trong cơ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu hụt estrogen ở phụ nữ:
- Tuổi tác: Mọi lứa tuổi đều có thể gặp phải tình trạng thiếu hụt estrogen. Tuy nhiên, tuổi càng cao thì nồng độ estrogen sẽ càng giảm, đặc biệt ở độ tuổi mãn kinh. Trong giai đoạn này, estrogen sẽ chuyển từ việc được sản xuất ở buồng trứng sang sản xuất chất béo trong cơ thể.
- Yếu tố di truyền: Hội chứng Turner (một rối loạn trong cơ thể nữ giới do một nhiễm sắc thể) có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt estrogen.
- Chế độ ăn uống: Chán ăn hoặc rối loạn ăn uống có thể khiến cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết để duy cân bằng lượng hormone estrogen trong cơ thể.
- Suy buồng trứng nguyên phát (mãn kinh sớm): Nếu buồng trứng ngừng sản xuất estrogen trước 40 tuổi sẽ khiến giai đoạn mãn kinh tới sớm. Một số tình trạng rối loạn tự miễn dịch cũng có thể tấn công vào buồng trứng làm ngăn cản quá trình sản sinh estrogen.
- Sử dụng thuốc tránh thai: Thuốc tránh thai có thể gây ức chế hoạt động của các hormone estrogen và progesterone.
- Phương pháp điều trị ảnh hưởng đến buồng trứng như: Xạ trị, hoá trị cho bệnh nhân ung thư; chấn thương sẽ ngăn cản buồng trứng tiết ra nồng độ estrogen bình thường; cắt bỏ một hoặc cả hai buồng trứng cũng khiến lượng estrogen bị suy giảm.
- Tuyến yên kém hoạt động: Tuyến yên tiết ra các hormone truyền tín hiệu cho buồng trứng tạo ra estrogen. Nếu tuyến yên không giải phóng đủ các hormone này cho cơ thể sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt estrogen.
- Vô kinh vùng dưới đồi: Nếu cơ thể căng thẳng, tập thể dục quá mức, không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng sẽ gây ra tình trạng vô kinh vùng dưới đồi. Khi tình trạng này xảy ra, não sẽ không giải phóng đủ hormone kích hoạt sản sinh estrogen trong buồng trứng.
Việc hiểu rõ các nguyên nhân này giúp phụ nữ ý thức hơn về sức khỏe nội tiết của mình và có những biện pháp phòng ngừa phù hợp để duy trì nồng độ estrogen ổn định.
☛ Đọc thêm: Top 8 nguyên nhân gây thiếu hụt estrogen
Tác hại thiếu hụt estrogen đối với cơ thể
Thiếu hụt estrogen không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn gây ra hàng loạt tác động tiêu cực đến cơ thể phụ nữ. Estrogen là hormone quan trọng trong việc duy trì nhiều chức năng sinh lý và sức khỏe tổng thể. Khi nồng độ estrogen suy giảm, các triệu chứng và bệnh lý có thể xuất hiện, tác động đến cả thể chất và tinh thần. Dưới đây là những tác hại chính của việc thiếu hụt estrogen mà phụ nữ cần chú ý:
Ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và sinh sản
- Kinh nguyệt không đều hoặc ngừng hẳn: Thiếu hụt estrogen có thể dẫn đến sự rối loạn trong chu kỳ kinh nguyệt, khiến cho chu kỳ trở nên không ổn định hoặc thậm chí ngừng hoàn toàn. Điều này có thể gây khó khăn trong việc thụ thai, do sự thiếu hụt hormone này ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng và sự chuẩn bị của niêm mạc tử cung cho việc nhận trứng đã thụ tinh. Phụ nữ có thể gặp tình trạng kinh nguyệt nhẹ hơn hoặc đau bụng kinh dữ dội hơn, gây khó chịu và lo lắng.
- Giảm khả năng sinh sản: Estrogen là hormone quan trọng trong việc điều hòa sự phát triển của trứng trong buồng trứng. Khi nồng độ estrogen thấp, khả năng phát triển và giải phóng trứng sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến giảm khả năng thụ thai và mang thai. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những phụ nữ đang có kế hoạch sinh con.
Gây ra các vấn đề về xương khớp
- Nguy cơ loãng xương: Estrogen đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Khi hormone này suy giảm, quá trình mất xương diễn ra nhanh chóng hơn, dẫn đến nguy cơ cao bị loãng xương. Phụ nữ sau tuổi mãn kinh thường gặp tình trạng này, khiến xương trở nên yếu và dễ gãy, đặc biệt là ở các vùng như cổ tay, hông và cột sống.
- Đau nhức và thoái hóa khớp: Thiếu estrogen không chỉ làm xương yếu đi mà còn có thể gây ra sự đau nhức và thoái hóa khớp. Hormone này có tác dụng bảo vệ và duy trì độ linh hoạt của các khớp xương. Sự thiếu hụt estrogen có thể làm tăng cảm giác đau nhức và cứng khớp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng vận động.
Ảnh hưởng đến tâm trạng và chất lượng giấc ngủ
- Rối loạn tâm trạng: Estrogen có tác động mạnh mẽ đến hệ thống serotonin, hormone giúp điều hòa tâm trạng. Khi nồng độ estrogen giảm, phụ nữ có thể cảm thấy lo âu, căng thẳng, và thậm chí trầm cảm. Sự biến động của hormone này có thể dẫn đến các triệu chứng cảm xúc không ổn định, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
- Giấc ngủ kém: Thiếu hụt estrogen có thể làm rối loạn giấc ngủ, dẫn đến tình trạng mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Phụ nữ có thể cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và thiếu năng lượng trong suốt cả ngày. Giấc ngủ không đủ hoặc không chất lượng có thể làm tăng mức độ căng thẳng và khó chịu.
Tác hại thiếu hụt estrogen đối với tâm sinh lý
Estrogen có mối liên hệ mật thiết tới serotonin, một chất được tìm thấy trong não bộ có tác dụng tăng cường tâm trạng. Vì vậy, việc thiếu hụt estrogen sẽ kéo theo serotonin cũng sẽ bị suy giảm và làm ảnh hưởng tới tâm trạng, thậm chí có thể gây ra chứng trầm cảm.
Đối với những người phụ nữ sau sinh, ngoài việc chăm cho con, nếu bản thân không ngủ đủ giấc khiến nồng độ estrogen giảm quá nhanh. Đây cũng chính là nguyên nhân gây ra chứng trầm cảm sau sinh của các mẹ bầu.
Bên cạnh đó, tâm sinh lý của chị em rất dễ bị ảnh hưởng khi cơ thể thiếu hụt estrogen:
- Tâm lý bất thường như mệt mỏi, buồn chán, căng thẳng, lô âu, thường xuyên cáu gắt không rõ nguyên nhân.
- Suy giảm nhu cầu sinh lý, giảm hứng thú với quan hệ tình dục hoặc quan hệ tình dục không đạt được khoái cảm, ngược lại còn cảm thấy đau đớn.
- Thiếu hụt estrogen khiến teo biểu mô âm đạo, tiết ít dịch nhờn khiến âm đạo bị khô, gây khó khăn, đau rát khi quan hệ.
Tác hại thiếu hụt estrogen đối với làn da
Estrogen chính là hormone gìn giữ tuổi xuân cho phái nữ. Hàm lượng này cao nhất ở thời điểm độ tuổi dậy thì và trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, sau đó sẽ giảm mạnh vào thời kỳ sau sinh và mãn kinh. Cứ 10 năm thì lượng hormone estrogen trong cơ thể sẽ giảm đi 15%, đến khi người phụ nữ 55 tuổi thì nồng độ hormone chỉ còn 10% so với khi còn trẻ. Chính vì thế, việc thiếu hụt estrogen ở độ tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh khiến nhan sắc chị em cũng bị ảnh hưởng:
- Da nổi mụn nước, mụn viêm, mụn ẩn đột ngột.
- Da xuất hiện sớm các dấu hiệu lão hoá như nám, sạm, tàn nhang, vết nhăn,…
- Độ đàn hồi của da kém đi, khô da, da bị mất nước, sạm màu và thiếu tươi tắn.
- Tóc bị khô, xơ, dễ gãy rụng.
- Tăng tích trữ mỡ dưới da, thay đổi nơi lưu trữ chất béo, đặc biệt ở vùng ngực, mông, bắp đùi sang bụng và có thể làm ngực bị chảy xệ.
Ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch
Estrogen có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch bằng cách giúp điều hòa mức cholesterol và duy trì chức năng của mạch máu. Khi estrogen suy giảm, phụ nữ dễ gặp phải các vấn đề như cao huyết áp và xơ vữa động mạch. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh.
Những tác hại này cho thấy sự quan trọng của estrogen đối với sức khỏe phụ nữ. Việc duy trì nồng độ hormone này ở mức cân bằng là cần thiết để bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Phương pháp khắc phục tình trạng thiếu hụt estrogen
Thiếu hụt estrogen là một vấn đề thường gặp, đặc biệt ở phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh hoặc do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gây ra nhiều tác động tâm lý, làm giảm chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, có nhiều phương pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng này, từ việc điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống, đến các liệu pháp y tế chuyên sâu. Dưới đây là những biện pháp mà phụ nữ có thể áp dụng để cải thiện nồng độ estrogen trong cơ thể.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Một trong những cách hiệu quả nhất để khắc phục tình trạng thiếu hụt estrogen là thông qua chế độ ăn uống. Những thực phẩm giàu phytoestrogen như đậu nành, hạt lanh và các loại rau xanh không chỉ bổ sung estrogen tự nhiên mà còn giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Đậu nành chứa isoflavones, một loại phytoestrogen mạnh mẽ, có khả năng bắt chước tác dụng của estrogen. Hạt lanh cũng rất giàu lignan, có tác dụng hỗ trợ sức khỏe nội tiết. Bên cạnh đó, các loại rau xanh như bông cải xanh và cải xoăn cũng góp phần tăng cường sản xuất hormone tự nhiên, giúp cơ thể duy trì nồng độ estrogen ổn định.
Lối sống lành mạnh
Lối sống có vai trò rất quan trọng trong việc điều chỉnh nồng độ estrogen. Tăng cường hoạt động thể chất không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ việc sản xuất hormone tự nhiên. Các bài tập như yoga, đi bộ, và aerobic giúp giảm stress, tăng cường sức bền và cải thiện tâm trạng. Quản lý căng thẳng thông qua các phương pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu hay nghe nhạc cũng có tác dụng tích cực đối với sức khỏe nội tiết. Ngoài ra, duy trì giấc ngủ đủ và chất lượng cũng là yếu tố cần thiết, giúp cơ thể tái tạo và cân bằng hormone một cách hiệu quả.
Liệu pháp hormone thay thế (HRT)
Khi tình trạng thiếu hụt estrogen trở nên nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, liệu pháp hormone thay thế (HRT) có thể là một lựa chọn cần cân nhắc. HRT giúp bổ sung estrogen và các hormone khác, giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu do thiếu hụt hormone, đặc biệt ở phụ nữ mãn kinh. Tuy nhiên, việc sử dụng HRT cần được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, với sự xem xét kỹ lưỡng về lợi ích và rủi ro.
Tham khảo ý kiến chuyên gia
Cuối cùng, việc tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế là rất quan trọng. Phụ nữ nên đi khám định kỳ để kiểm tra nồng độ hormone và nhận được những tư vấn phù hợp. Việc theo dõi sức khỏe hormone không chỉ giúp phát hiện sớm những vấn đề liên quan đến nội tiết mà còn đưa ra các giải pháp hiệu quả nhằm khắc phục tình trạng thiếu hụt estrogen.
Lời kết
Qua bài viết trên, chị em có thể phần nào hiểu được tác hại của thiếu hụt estrogen trong cơ thể sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ, sắc đẹp và sinh lý nữ. Vì thế, nếu có những biểu hiện bất thường nào nghi ngờ suy giảm nội tiết tố nữ, chị em phụ nữ đến đi khám bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời để bảo vệ sức khỏe bản thân tốt hơn nhé! Ngoài ra, nếu có bất cứ thắc mắc gì cần được tư vấn, hãy gọi cho chúng tôi theo hotline 1800 1190 (miễn phí cước gọi) để được các chuyên gia giải đáp.