Thiếu hụt estrogen là tình trạng phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Khi nồng độ estrogen suy giảm, cơ thể có thể gặp phải hàng loạt vấn đề về sức khỏe. Hiểu rõ những tác hại của thiếu hụt estrogen sẽ giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe tốt hơn.
Mục lục
Nguyên nhân thiếu hụt estrogen
Thiếu hụt estrogen là tình trạng phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh. Estrogen giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì nội tiết tố, ảnh hưởng đến da, xương, tim mạch và sức khỏe sinh sản. Một số nguyên nhân chính gây thiếu hụt estrogen gồm:
- Tuổi tác: Khi tuổi càng cao, hoạt động buồng trứng giảm, dẫn đến nồng độ estrogen giảm mạnh, nhất là giai đoạn mãn kinh.
- Yếu tố di truyền: Một số hội chứng di truyền như Turner có thể làm giảm khả năng sản xuất estrogen.
- Chế độ ăn uống kém: Rối loạn ăn uống, ăn kiêng nghiêm ngặt hoặc thiếu chất dinh dưỡng khiến cơ thể không đủ nguyên liệu để sản sinh hormone.
- Suy buồng trứng sớm: Buồng trứng ngừng hoạt động trước tuổi 40 do rối loạn tự miễn hoặc yếu tố khác, làm giảm estrogen.
- Thuốc tránh thai hoặc điều trị nội tiết: Một số thuốc có thể ức chế tạm thời quá trình tiết estrogen.
- Tác động y học: Xạ trị, hóa trị hoặc phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng làm giảm hoặc ngừng sản xuất estrogen.
- Rối loạn tuyến yên: Tuyến yên kém hoạt động khiến cơ thể không tiết đủ hormone kích thích buồng trứng sản xuất estrogen.
- Căng thẳng và luyện tập quá mức: Stress kéo dài, tập thể dục quá độ hoặc thiếu năng lượng có thể gây vô kinh vùng dưới đồi, làm giảm hormone estrogen.
Việc hiểu rõ các nguyên nhân này giúp phụ nữ ý thức hơn về sức khỏe nội tiết của mình và có những biện pháp phòng ngừa phù hợp để duy trì nồng độ estrogen ổn định.
☛ Đọc thêm: Chi tiết 8 nguyên nhân gây thiếu hụt estrogen
Tác hại thiếu hụt estrogen đối với cơ thể
Estrogen không chỉ là hormone quyết định các đặc điểm sinh lý nữ mà còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng khác của cơ thể. Khi nồng độ estrogen suy giảm, đặc biệt trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, phụ nữ có thể đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như sau:
Ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và sinh sản
- Kinh nguyệt không đều hoặc ngừng hẳn: Thiếu hụt estrogen có thể dẫn đến sự rối loạn trong chu kỳ kinh nguyệt, khiến cho chu kỳ trở nên không ổn định hoặc thậm chí ngừng hoàn toàn. Điều này có thể gây khó khăn trong việc thụ thai, do sự thiếu hụt hormone này ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng và sự chuẩn bị của niêm mạc tử cung cho việc nhận trứng đã thụ tinh. Phụ nữ có thể gặp tình trạng kinh nguyệt nhẹ hơn hoặc đau bụng kinh dữ dội hơn, gây khó chịu và lo lắng.
- Giảm khả năng sinh sản: Estrogen là hormone quan trọng trong việc điều hòa sự phát triển của trứng trong buồng trứng. Khi nồng độ estrogen thấp, khả năng phát triển và giải phóng trứng sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến giảm khả năng thụ thai và mang thai. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những phụ nữ đang có kế hoạch sinh con.
Gây ra các vấn đề về xương khớp
- Nguy cơ loãng xương: Estrogen đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Khi hormone này suy giảm, quá trình mất xương diễn ra nhanh chóng hơn, dẫn đến nguy cơ cao bị loãng xương. Phụ nữ sau tuổi mãn kinh thường gặp tình trạng này, khiến xương trở nên yếu và dễ gãy, đặc biệt là ở các vùng như cổ tay, hông và cột sống.
- Đau nhức và thoái hóa khớp: Thiếu estrogen không chỉ làm xương yếu đi mà còn có thể gây ra sự đau nhức và thoái hóa khớp. Hormone này có tác dụng bảo vệ và duy trì độ linh hoạt của các khớp xương. Sự thiếu hụt estrogen có thể làm tăng cảm giác đau nhức và cứng khớp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng vận động.
Ảnh hưởng đến tâm trạng và chất lượng giấc ngủ
- Rối loạn tâm trạng: Estrogen có tác động mạnh mẽ đến hệ thống serotonin, hormone giúp điều hòa tâm trạng. Khi nồng độ estrogen giảm, phụ nữ có thể cảm thấy lo âu, căng thẳng, và thậm chí trầm cảm. Sự biến động của hormone này có thể dẫn đến các triệu chứng cảm xúc không ổn định, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
- Giấc ngủ kém: Thiếu hụt estrogen có thể làm rối loạn giấc ngủ, dẫn đến tình trạng mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Phụ nữ có thể cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và thiếu năng lượng trong suốt cả ngày. Giấc ngủ không đủ hoặc không chất lượng có thể làm tăng mức độ căng thẳng và khó chịu.
Tác hại thiếu hụt estrogen đối với tâm sinh lý
Estrogen có vai trò quan trọng trong việc điều hòa cảm xúc và duy trì đời sống sinh lý của phụ nữ. Hormone này liên quan mật thiết đến serotonin – chất dẫn truyền thần kinh giúp ổn định tâm trạng. Khi estrogen giảm, serotonin cũng suy giảm, dễ dẫn đến căng thẳng, lo âu và trầm cảm.
Thiếu hụt estrogen còn ảnh hưởng rõ rệt đến tâm sinh lý:
- Tâm lý bất ổn: thường xuyên mệt mỏi, buồn chán, dễ cáu gắt, mất tập trung.
- Suy giảm ham muốn: giảm hứng thú tình dục, khó đạt khoái cảm hoặc thấy đau khi quan hệ.
- Khô rát vùng kín: do giảm tiết dịch nhờn, teo niêm mạc âm đạo, khiến quan hệ trở nên khó khăn và đau đớn.
Ở phụ nữ sau sinh, việc mất ngủ, mệt mỏi và suy giảm estrogen nhanh là nguyên nhân phổ biến gây trầm cảm sau sinh.
Tác hại thiếu hụt estrogen đối với làn da
Estrogen chính là hormone gìn giữ tuổi xuân cho phái nữ. Hàm lượng này cao nhất ở thời điểm độ tuổi dậy thì và trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, sau đó sẽ giảm mạnh vào thời kỳ sau sinh và mãn kinh. Cứ 10 năm thì lượng hormone estrogen trong cơ thể sẽ giảm đi 15%, đến khi người phụ nữ 55 tuổi thì nồng độ hormone chỉ còn 10% so với khi còn trẻ. Chính vì thế, việc thiếu hụt estrogen ở độ tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh khiến nhan sắc chị em cũng bị ảnh hưởng:
- Da nổi mụn nước, mụn viêm, mụn ẩn đột ngột.
- Da xuất hiện sớm các dấu hiệu lão hoá như nám, sạm, tàn nhang, vết nhăn,…
- Độ đàn hồi của da kém đi, khô da, da bị mất nước, sạm màu và thiếu tươi tắn.
- Tóc bị khô, xơ, dễ gãy rụng.
- Tăng tích trữ mỡ dưới da, thay đổi nơi lưu trữ chất béo, đặc biệt ở vùng ngực, mông, bắp đùi sang bụng và có thể làm ngực bị chảy xệ.
Ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch
Estrogen có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch bằng cách giúp điều hòa mức cholesterol và duy trì chức năng của mạch máu. Khi estrogen suy giảm, phụ nữ dễ gặp phải các vấn đề như cao huyết áp và xơ vữa động mạch. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh.
Những tác hại này cho thấy sự quan trọng của estrogen đối với sức khỏe phụ nữ. Việc duy trì nồng độ hormone này ở mức cân bằng là cần thiết để bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Phương pháp khắc phục tình trạng thiếu hụt estrogen
Thiếu hụt estrogen không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Dưới đây là những biện pháp giúp cân bằng nội tiết tố một cách tự nhiên và hiệu quả:
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Bổ sung các thực phẩm giàu phytoestrogen tự nhiên như mầm đậu nành, hạt lanh, bông cải xanh, rau cải xoăn… là cách đơn giản và an toàn để cải thiện nội tiết tố nữ.
- Duy trì tập luyện thể dục thể thao: Tập luyện đều đặn các bộ môn như yoga, đi bộ, aerobic… sẽ giúp giảm căng thẳng và kích thích cơ thể sản sinh hormone tự nhiên, hỗ trợ cải thiện tình trạng thiếu hụt estrogen.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày, hạn chế thức khuya để giúp cơ thể tái tạo năng lượng hiệu quả, hỗ trợ quá trình sản xuất và điều hòa hormone.
- Cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi, hạn chế căng thẳng kéo dài gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng sức khỏe.
Ngoài ra, trong trường hợp thiếu hụt estrogen nghiêm trọng, liệu pháp hormone thay thế (HRT) có thể được chỉ định bổ sung hormone, giảm triệu chứng mãn kinh và cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, liệu pháp này cần được bác sĩ chuyên khoa tư vấn và theo dõi chặt chẽ để đảm bảo an toàn và tránh tác dụng phụ.
Hơn hết, chị em nên duy trì khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra nồng độ hormone và nhận tư vấn phù hợp. Việc theo dõi nội tiết thường xuyên giúp phát hiện sớm rối loạn hormone và có hướng điều trị hiệu quả, kịp thời.
Lời kết
Qua bài viết trên, chị em có thể phần nào hiểu được tác hại của thiếu hụt estrogen trong cơ thể sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ, sắc đẹp và sinh lý nữ. Vì thế, nếu có những biểu hiện bất thường nào nghi ngờ suy giảm nội tiết tố nữ, chị em phụ nữ đến đi khám bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời để bảo vệ sức khỏe bản thân tốt hơn nhé! Ngoài ra, nếu có bất cứ thắc mắc gì cần được tư vấn, hãy gọi cho chúng tôi theo hotline 1800 1190 (miễn phí cước gọi) để được các chuyên gia giải đáp.
