Nữ lang còn được ví như ” vị thuốc giảm căng thẳng thần kinh tự nhiên”. Đây thực sự là cứu tinh cho phụ nữ thời mãn kinh- giai đoạn dễ bị mất ngủ, rối loạn giấc ngủ của phụ nữ.
Mục lục
Phụ nữ thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh thường hay bị mất ngủ
Mất ngủ là tình trạng phổ biến mà phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh độ tuổi 45 – 53 tuổi thường gặp. Phụ nữ trong thời kỳ này thường cảm thấy mệt mỏi, bất an, ngủ không sâu giấc, tỉnh dậy giữa đêm.
Một số biểu hiện thường gặp:
- Luôn cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày, thiếu năng lượng, cơ thể mệt mỏi.
- Nhận thức suy giảm, rối loạn chức năng tâm thần vận động, kém tỉnh táo, tự ti.
- Sinh hoạt hằng ngày bị xáo trộn.
- Mất ngủ ở phụ nữ mãn kinh gây tâm lý căng thẳng, dễ cáu gắt, chán nản, trầm cảm, suy nhược thần kinh, giảm trí nhớ, gia khả năng giải quyết vấn đề.
- Về mặt sinh lý, mất ngủ khiến phụ nữ giảm ham muốn, khó thăng hoa trong chuyện tình dục do âm đạo khô rát.
- Da có biểu hiện lão hóa sớm, thần sắc kém tươi tỉnh.
“Hoạt động ngủ” cần có sự phối hợp giữa thần kinh và nội tiết. Cơ chế hoạt động của cơ thể để đi vào giấc ngủ là trung ương thần kinh phát động não bộ và các tuyến nội tiết tiết ra các hóa chất có tác dụng phong bế thần kinh, đưa não và vùng cấu trúc lưới, vùng dưới đồi rơi vào trạng thái ức chế. Tuy nhiên, ở giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, cơ thể người phụ nữ đang có những thay đổi về hormon nội tiết tố, bởi vậy mà kéo theo giấc ngủ cũng bị ảnh hưởng.
Suy giảm hormone, đặc biệt là hormon estrogen và progesterone có thể được xem là nguyên nhân chính gây mất ngủ ở phụ nữ mãn kinh. Cụ thể, suy giảm hormon estrogen làm giảm khả năng hấp thụ và sản xuất magne – một khoáng chất giúp giãn cơ. Cơ bắp căng cứng cộng với hiện tượng bốc hỏa ở giai đoạn tiền mãn kinh và đổ mồ hôi về đêm làm gián đoạn giấc ngủ, ngưng thở khi ngủ ở phụ nữ. Còn suy giảm hormon progesteron cũng khiến phụ nữ ngủ không say giấc và rối loạn giấc ngủ.
Khi rơi vào trạng thái mất ngủ, phụ nữ thường hay lo lắng, lại trực tiếp ảnh hưởng giấc ngủ, do đó tạo nên một vòng luẩn quẩn không hồi kết.
Tìm hiểu: Review 11 loại viên uống tiền mãn kinh tốt nhất hiện nay
Nữ lang cải thiện tình trạng mất ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh – mãn kinh
1. Tìm hiểu về cây nữ lang
Tên khoa học: Valeriana officinalis, là một loại thảo mộc có nguồn gốc từ châu Á và châu Âu. Cái tên “valerian” bắt nguồn từ tiếng La-tinh ” valere” có nghĩa là mạnh khỏe, lành mạnh.
Mô tả: Cây có thể cao tới 1,5-2 mét. Mùa hạ, tầm cuối tháng 7, cây bắt đầu trổ bông. Hoa nữ lang có màu hồng hoặc trắng, mùi hương thơm ngọt ngào thu hút nhiều loài ruồi, đặc biệt là ruồi thuộc chi Eristalis. Mèo cũng rất thích mùi hương của hoa Nữ lang, vì thế cây nữ lang còn được gọi là cỏ mèo.
Công dụng: Hoa từ cây nữ lang được dùng để sản xuất nước hoa từ nhiều thể kỷ trước và phần rễ đã được dùng trong y học cổ truyền ít nhất đã được 2000 năm. Không giống như hương thơm dịu nhẹ của hoa, rễ cây nữ lang có mùi rất mạnh, nó có mùi của đất do dầu của cây dễ bay hơi và các hợp chất khác có tác dụng an thần.
Cách dùng: Cây Nữ lang được sử dụng rộng rãi toàn thế giới dưới nhiều dạng khác nhau như: trà, viên nén, viên nang.
Tại Việt Nam, Nữ lang được dùng dưới dạng thô, rễ cây khô sắc nước uống hằng ngày. Tuy nhiên loài cây này không phổ biến và dễ tìm tại nước ta, cách sắc uống cũng không thể tận dụng được trọn vẹn hoạt chất quý trong cây.
2. Nữ lang giúp phụ nữ tiền mãn kinh – mãn kinh có giấc ngủ ngon hơn
Rễ cây nữ lang chứa axit valerenic, axit isovaleric và nhiều chất chống oxy hóa. Chúng tương tác với axit gamma-aminobutyric (GABA), một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh xung thần kinh trong não bộ và hệ thần kinh. Từ đó, hỗ trợ cải thiện giấc ngủ ngon hơn và giảm lo lắng.
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng mức GABA thấp do căng thẳng cấp tính và mãn tính liên quan đến sự lo lắng và chất lượng giấc ngủ kém. Axit valerenic được dùng để ức chế sự phân giải GABA trong não, tạo ra cảm giác bình yên và thanh thản. Điều này tương tự như hoạt động của thuốc chống lo âu giống như Valium và Xanax.
Rễ cây nữ lang chứa các chất chống oxy hóa hesperidin và linarin, những chất có tác dụng an thần và cải thiện giấc ngủ. Một lượng lớn chất này có thể ức chế hoạt động quá tải trong amygdala, một phần của não xử lý nỗi sợ và các phản ứng cảm xúc mạnh mẽ của cơn căng thẳng.
Một thí nghiệm trên chuột bằng rễ cây nữ lang cải thiện phản ứng của chúng đối với căng thẳng thể chất và tâm lý bằng cách duy trì lượng serotonin, một chất hóa học trong não liên quan đến điều tiết tâm trạng.
Hơn nữa, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit isovaleric có thể ngăn ngừa các cơn co thắt cơ đột ngột tương tự như axit valproic, một loại thuốc dùng để điều trị chứng động kinh.
Nghiên cứu cho thấy dùng rễ cây nữ lang có thể rút ngắn thời gian để đi vào giấc ngủ, cũng như cải thiện chất lượng và số giờ ngủ. Một nghiên cứu ở người lớn bị mất ngủ cho thấy rằng một liều rễ cây nữ lang cho phép họ có được giấc ngủ sâu nhanh hơn 36%. Thêm vào đó, thời gian họ có được giấc ngủ sâu tăng lên trong suốt 14 ngày kể từ khi dùng rễ cây nữ lang.
Trong một nghiên cứu với những người biểu hiện vật vã do thiếu thuốc liên quan đến việc dừng các thuốc an thần sau khi dùng lâu dài, đã cho thấy rễ cây nữ lang cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ sau hai tuần điều trị.
3. Một số lợi ích khác của nữ lang đối với phụ nữ
- Trị chứng bốc hỏa mãn kinh: Một nghiên cứu ở phụ nữ mãn kinh tìm ra rằng, 8 tuần điều trị với 765 mg rễ cây nữ lang mỗi ngày giúp giảm đáng kể bốc hỏa nghiêm trọng và giảm tần suất bốc hỏa vừa phải.
- Các vấn đề về kinh nguyệt: Những phụ nữ bị hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) hoặc đau trong chu kì kinh nguyệt thì rễ cây nữ lang có thể có lợi. Một nghiên cứu cho thấy rễ cây nữ lang cải thiện các triệu chứng về thể chất, cảm xúc và biểu hiện hành vi của chứng PMS.
- Căng thẳng. Nghiên cứu ban đầu cho thấy dùng 600 mg nữ lang trong 7 ngày trước khi thử nghiêm căng thẳng tinh thần sẽ làm giảm huyết áp, nhịp tim và cảm giác áp lực khi bị căng thẳng.
Chiết xuất nữ lang hỗ trợ chăm sóc sức khỏe phụ nữ
Với 50 mg cao khô Nữ lang (Valeriana officinali) cùng nhiều loại thảo dược quý hiếm khác, gồm:
- Sâm tố nữ
- Hồng sâm
- Thiên môn đông
- Nhung hươu
Sản phẩm Sâm Nhung Tố Nữ Tuệ Linh của Công ty TNHH Tuệ Linh như một món quà từ thiên nhiên dành cho phụ nữ gặp tình trạng rối loạn nội tiết tố nữ hoặc đang ở giai đoạn tiền mãn kinh- mãn kinh; phụ nữ suy nhược cơ thể, mệt mỏi. Sản phẩm được nghiên cứu và phát triển từ các bài thuốc quý Y học cổ truyền, ứng dụng dây chuyền công nghệ hiện đại để bào chế thành dạng viên uống. Giúp mang lại sự tiện lợi khi sử dụng mà vẫn giữ nguyên vẹn được công dụng của bài thuốc cổ truyền.