Khô hạn âm đạo là tình trạng xuất hiện phổ biến ở chị em phụ nữ, đặc biệt trong giai đoạn mãn kinh và tiền mãn kinh. Theo thống kê, có đến 43% phụ nữ đã từng trải qua tình trạng khô hạn âm đạo và giảm ham muốn tình dục. Điều này gây ảnh hướng đến tâm lý, đời sống tình dục và cả khả năng sinh sản của phụ nữ. Vậy nguyên nhân gây khô hạn ở phụ nữ là gì? Cùng Estrogen.vn tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Nội tiết tố suy giảm
Nội tiết tố estrogen suy giảm được coi là nguyên nhân chính gây ra tình trạng khô hạn ở phụ nữ, nhất là trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Estrogen đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì độ ẩm và sức khỏe của niêm mạc âm đạo. Khi hàm lượng estrogen giảm, khả năng giữ ẩm tự nhiên của âm đạo cũng bị suy giảm, dẫn đến tình trạng âm đạo khô, rát và khó chịu.
Không chỉ ảnh hưởng đến độ ẩm, sự suy giảm nội tiết tố nữ estrogen còn tác động đến cấu trúc và chức năng của mô âm đạo. Các mô trở nên mỏng hơn, mất đi sự đàn hồi và khả năng tái tạo, khiến âm đạo dễ bị tổn thương và viêm nhiễm. Điều này không chỉ gây khó khăn trong quan hệ tình dục mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của vùng kín.
Thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh
Khi chị em phụ nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh diễn ra ở độ tuổi từ 40 – 55 tuổi. Lúc này cơ thể phụ nữ sẽ có nhiều thay đổi, chức năng buồng trứng suy giảm gây mất cân bằng nội tiết tố nữ. Nồng độ hormone estrogen giảm xuống khiến độ ẩm trong môi trường âm đạo suy giảm, đồng thời độ đàn hồi cũng trở nên kém hoạt động.
Đây cũng chính là lý do khiến nhiều chị em trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh thường bị khô hạn âm đạo. Trong thời kỳ này, chị em thường bị giảm ham muốn tình dục, khó đạt khoái cảm khi quan hệ và khó thụ thai. Ngoài ra chị em cũng sẽ gặp các vấn đề về sức khỏe làn da như da khô, chảy xệ,…
Phụ nữ sau sinh
Phụ nữ sau sinh thường gặp phải tình trạng khô hạn do những thay đổi lớn về nội tiết tố trong cơ thể. Khi cho con bú, hormone prolactin được tiết ra để kích thích sản xuất sữa, nhưng prolactin lại ức chế hoạt động của estrogen. Điều này càng làm trầm trọng thêm tình trạng khô âm đạo, đặc biệt là ở những phụ nữ cho con bú hoàn toàn trong những tháng đầu sau sinh.
Hơn nữa sau khi sinh, cơ thể phụ nữ cần thời gian để hồi phục và điều chỉnh lại các chức năng sinh lý. Trong giai đoạn này, nhiều phụ nữ còn trải qua căng thẳng, mệt mỏi và thiếu ngủ, những yếu tố có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố và gây khô hạn.
Tình trạng khô hạn sau sinh không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm giảm sự tự tin và thoải mái trong sinh hoạt vợ chồng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
☛ Đọc thêm: Top 10 cách chữa khô hạn ở phụ nữ sau sinh
Căng thẳng, stress kéo dài
Căng thẳng và stress kéo dài cũng là một trong các nguyên nhân gây ra tình trạng khô hạn ở phụ nữ. Khi cơ thể trải qua căng thẳng, hormone cortisol được sản xuất để đối phó với áp lực. Tuy nhiên, khi nồng độ cortisol trong máu tăng cao trong thời gian dài, nó sẽ làm rối loạn sự cân bằng của các hormone khác, bao gồm estrogen – hormone chịu trách nhiệm duy trì độ ẩm và tính đàn hồi của mô âm đạo.
Khi cortisol tăng, quá trình sản xuất estrogen bị ức chế, dẫn đến sự suy giảm trong việc sản xuất chất nhờn tự nhiên ở âm đạo, gây khô hạn. Ngoài ra, stress còn ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn, làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan sinh dục, khiến mô âm đạo không được cung cấp đủ dưỡng chất và oxy, gây ra tình trạng khô rát, mỏng và kém đàn hồi.
Hơn nữa, căng thẳng tâm lý kéo dài có thể làm giảm ham muốn tình dục và gây ra sự mất cân bằng về phản ứng sinh lý tự nhiên của cơ thể, khiến cho vấn đề khô hạn trở nên nghiêm trọng hơn. Từ đó, dẫn đến khô hạn âm đạo, rối loạn kinh nguyệt, suy giảm ham muốn tình dục và khó lên “đỉnh” khi quan hệ, thậm chí có thể dẫn đến chứng “lãnh cảm”.
Màn dạo đầu chưa đủ
Màn dạo đầu đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích cơ thể phụ nữ sản xuất chất nhờn tự nhiên ở âm đạo, giúp bôi trơn và chuẩn bị cho quá trình giao hợp. Nếu màn dạo đầu diễn ra không đủ thời gian hoặc không đạt đến mức kích thích cần thiết, âm đạo sẽ không tiết đủ chất nhờn, dẫn đến tình trạng khô, gây đau rát và khó chịu khi quan hệ.
Ngoài ra, khi màn dạo đầu chưa đủ, cơ thể phụ nữ chưa kịp thả lỏng và đạt trạng thái thoải mái tâm lý, dẫn đến việc phản ứng sinh lý không hoàn toàn xảy ra. Điều này làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan sinh dục, khiến cho âm đạo không được bôi trơn đúng cách. Nếu nửa kia vẫn cố chấp tiếp tục “cuộc yêu” sẽ khiến cho cả hai bị đau rát, khó chịu và không đạt khoái cảm khi quan hệ.
Chế độ sinh hoạt không lành mạnh
Thói quen sinh hoạt không lành mạnh cũng góp phần làm mất cân bằng độ pH trong môi trường âm đạo, suy giảm nội tiết tố nữ khiến quá trình tiết dịch nhờn suy giảm. Điều này dẫn đến tình trạng khô hạn giảm ham muốn ở phụ nữ. Cụ thể:
- Thường xuyên tiêu thụ các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cafein,… trong khoảng thời gian dài.
- Thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh, tiêu thụ quá nhiều đường và nhiều muối trong mỗi bữa ăn.
- Uống không đủ nước mỗi ngày dẫn đến không đủ độ ẩm cần thiết cung cấp cho môi trường âm đạo…
Vệ sinh vùng kín sai cách
Thói quen vệ sinh vùng kín sai cách như thụt rửa âm đạo quá mức hay lạm dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ gây mất cân bằng độ pH ở môi trường âm đạo. Điều này làm mất đi độ ẩm tự nhiên của “cô bé” khiến vùng kín ngày càng khô hạn, tạo điều kiện cho nấm men và hại khuẩn phát triển. Từ đó, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm âm đạo và dễ mắc các bệnh phụ khoa.
Tác dụng phụ của thuốc
Các loại thuốc điều trị bệnh lý phụ khoa như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, các loại thuốc điều trị như thuốc trầm cảm, suy tim, ung thư, xạ trị, hoá trị, thuốc kháng Histamin, đặc biệt là thuốc tránh thai và thuốc bổ sung estrogen có thể làm mất cân bằng nội tiết tố nữ trong cơ thể. Điều này dẫn đến tình trạng khô hạn giảm ham muốn ở nữ giới.
Bên cạnh đó, trên thị trường hiện nay, có hai loại thuốc tránh thai phổ biến là thuốc tránh thai dùng hàng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp.
Đối với thuốc tránh thai hàng ngày gồm nhiều loại thành phần hormone có hàm lượng tương đương với hormone của chị em phụ nữ nên không gây ảnh hưởng nhiều đến hoạt động tiết dịch nhờn.
Tuy nhiên, đối với thuốc tránh thai khẩn cấp chứa thành phần là một loại hormone có tác động đến sự thay đổi môi trường tử cung trong cơ thể. Chính vì thế, khi dùng loại thuốc này sẽ khiến người phụ nữ bị khô hạn “cô bé” hoặc rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Bệnh lý
Nguyên nhân gây khô hạn ở phụ nữ cũng có thể xuất phát từ các bệnh lý ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và hệ thống nội tiết. Cụ thể như:
- Bệnh trầm cảm, đặc biệt là trầm cảm sau sinh.
- Các bệnh về suy giảm nội tiết như suy tuyến giáp, tuyến yên, suy tuyến thượng thận hay đái tháo đường,…
- Các bệnh phụ khoa như viêm âm đạo, u xơ cổ tử cung, u nang buồng trứng, phẫu thuật cắt bỏ một nửa hoặc toàn bộ buồng trứng, tử cung.
- Các bệnh lý về viêm tiết niệu như viêm niệu đạo, viêm bàng quang,…
- Bệnh mãn tính như tăng huyết áp, suy thận mạn, tim mạch, gan, phổi, viêm khớp tiến triển, nhược cơ, ung thư,…
Ngoài ra, trong tất cả các phác đồ điều trị ung thư ở phụ nữ đều hướng tới liệu pháp là giảm hàm lượng estrogen nhằm ngăn ngừa sự phát triển các tế bào ung thư. Điều này đã trực tiếp gây ra chứng khô hạn ở phụ nữ.
Kết luận
Trên đây là các nguyên nhân thường gặp gây khô hạn ở phụ nữ. Khô hạn “cô bé” không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến tâm sinh lý, chất lượng “cuộc yêu” mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của chị em. Nếu tình trạng này kéo dài thì chị em đừng ngần ngại mà đến gặp bác sĩ chuyên khoa để có hướng giải quyết phù hợp.