Thưa bác sĩ, tôi mới sinh em bé được 4 tháng. Thời gian gần đây tôi cảm thấy da mình sạm hơn, làn da có nám nội tiết tố, xuất hiện nhiều mụn trứng cá, tóc thì khô xơ, gãy rụng. Có phải tôi đã bị rối loạn nội tiết tố sau sinh? Tôi nên làm gì để khắc phục tình trạng của mình?
(Thu Hương – Thái Bình)
Trả lời
Chào Thu Hương,
Qua những triệu chứng bạn miêu tả, khả năng cao là bạn đang bị rối loạn nội tiết tố nữ sau sinh - trường hợp thiếu hụt estrogen sau sinh. Đây là hiện tượng rất phổ biến, chúng thường xuất hiện trong khoảng 6 tới 8 tuần sau sinh và sẽ dần biến mất. Tuy nhiên, ở một số người, các triệu chứng này có thể kéo dài hơn, thậm chí đến tận khi trẻ cai sữa.
Đây không phải là một hiện tượng nguy hiểm, dưới đây, chúng tôi sẽ gợi ý cho bạn một số phương pháp an toàn giúp khắc phục tình trạng rối loạn nội tiết sau sinh. Nhưng nếu bạn cảm thấy các triệu chứng của mình rất nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến chất lượng của sống của bạn và làm cản trở khoảng thời gian của bạn với em bé hoặc bạn cảm thấy các triệu chứng không biến mất dần theo thời gian, mà thậm chí còn xuất hiện thêm các triệu chứng mới, bạn nên tới các bệnh viện chuyên khoa nội tiết để được bác sĩ thăm khám cụ thể.
Khắc phục rối loạn nội tiết sau sinh an toàn
Dưới đây là một số cách tự nhiên giúp hỗ trợ cải thiện nội tiết tố cho chị em phụ nữ tại nhà, đặc biệt là các chị em sau quá trình sinh nở và đang nuôi con bị thiếu hụt nội tiết. Cùng tìm hiểu xem bạn đã áp dụng những cách nào dưới đây nhé:
Ăn các loại chất béo lành mạnh
Ăn các loại chất béo lành mạnh là chìa khóa để giữ cho hormone của bạn trong tầm kiểm soát. Những chất béo thiết yếu này không chỉ giúp sản xuất hormone mà còn giữ mức độ viêm thấp (viêm là một trong 3 yếu tố khiến mụn trứng cá hình thành), tăng cường trao đổi chất và thúc đẩy giảm cân.
Nguồn cung cấp các loại chất béo lành mạnh là: dầu dừa, bơ thực vật và các loại cá béo. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp bổ sung thêm các thực phẩm giàu phytoestrogen (estrogen tự nhiên có nguồn gốc từ thực vật) để hỗ trợ cân bằng nội tiết tố sau sinh an toàn.
☛ Xem thêm: 19 thực phẩm giàu hormone estrogen
Xây dựng giấc ngủ chất lượng
Nếu bạn không ngủ đủ giấc, nội tiết tố của bạn sẽ không thể cân bằng. Bởi, ngủ chính là khoảng thời gian giúp cơ thể phục hồi năng lượng, loại bỏ độc tố và tạo ra các hormone. Chỉ cần mất ngủ một đêm, bạn đã thấy da mặt mình sạm hơn, quầng thâm xuất hiện hay thậm chí là cả những nốt mụn viêm.
Tôi biết, việc phải thức dậy vào ban đêm để chăm em bé là việc bất cứ bà mẹ nào cũng phải làm. Nhưng bạn cũng hãy cố gắng tranh thủ ngủ nhiều nhất có thể nhé!
Tích cực tập thể thao
Đối với những người bị mất cân bằng hormone, tập thể dục thường xuyên thực sự có thể giúp cải thiện vấn đề này.
Nếu không có thời gian tới phòng tập, bạn có thể chỉ cần tập các động tác nhẹ nhàng tại nhà bất kể khi nào bạn rảnh, như: yoga, đi bộ, các động tác aerobic đơn giản,...
Nâng cao sức khỏe hệ tiêu hóa
Hệ thống tiêu hóa có những tác động đến hormone nhiều hơn chúng ta nghĩ. Đường tiêu hóa không chỉ là nguồn cung cấp nhiều chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong cơ thể, mà sự mất cân bằng đường ruột có thể dẫn đến sự mất cân bằng dẫn truyền thần kinh và hormone.
Bạn có thể nâng cao sức khỏe cho hệ tiêu hóa bằng cách:
- Nói không với thực phẩm chế biến sẵn
- Tập trung khi ăn uống
- Nhai kĩ trước khi nuốt
- Không ăn khuya
- Không lạm dụng rượu hay các chất kích thích
- Ăn các thực phẩm chứa Glutamine
- Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ
- Ăn các thực phẩm chứa probiotic
- Tránh ăn quá nhiều hoặc quá ít, nên ăn vừa đủ
- Hạn chế caffeine
- .v.v.
☛ Xem thêm: Dùng thuốc tránh thai bổ sung estrogen: Nên hay không nên?
Tránh hóa chất gây hại
Hiện nay, trong một số sản phẩm tiêu dùng hằng ngày (như các loại đồ nhựa, các loại mỹ phẩm, túi đựng,...) có thể chứa các hóa chất tổng hợp bắt chước hormone estrogen, gọi là xenoestrogen. Đây là các estrogen ngoại lai, khi vào cơ thể chúng sẽ bắt chước estrogen và gây ra rất nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe con người, trong đó có tác động làm rối loạn nội tiết tố nữ - thường là tình trạng thiếu hụt estrogen.
Vì thế, bạn nên chú ý sử dụng các loại sản phẩm rõ nguồn gốc, đầy đủ tem mác và được các cơ quan chức năng cấp phép.
Giữ môi trường sống trong sạch, thoáng mát
Việc sống lâu dài trong môi trường hóa chất độc hại, kém thông thoáng, về lâu dài có thể gây ra tình trạng rối loạn nội tiết tố và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Vì thế, bạn hãy cố gắng giữ cho môi trường sống của mình luôn trong sạch thoáng mát. Nếu có điều kiện, bạn có thể tìm hiểu thêm về máy lọc không khí.
Học cách quản lý căng thẳng
Căng thẳng là một trong những nguyên nhân chính "tàn phá" hệ thống nội tiết tố của bạn. Vì vậy, bạn nên học cách quản lý căng thẳng bằng cách thực hiện một số kỹ thuật như:
- Yoga;
- Thiền;
- Xoa bóp;
- Nghe nhạc thư giãn;
- Đọc các sách nhẹ nhàng;
- .v.v.
Hãy cố gắng dành ít nhất 10 đến 15 phút mỗi ngày cho các hoạt động giảm căng thẳng, ngay cả khi bạn không cảm thấy mình có thời gian.
Lưu ý sử dụng thuốc trong giai đoạn cho con bú
Có nhiều loại thuốc điều hòa nội tiết tố nữ khác nhau, nhưng giai đoạn đang cho con bú là giai đoạn cực kì nhạy cảm. Việc sử dụng thuốc trong giai đoạn này cần phải tính toán và cân nhắc cực kì kỹ lưỡng, bởi bất cứ loại thuốc nào mẹ uống vào đều có thể đi qua sữa mẹ và ảnh hưởng tới em bé.
Vậy nên, bạn tuyệt đối không được tự ý sử dụng bất kì loại thuốc cân bằng hormone nào. Để sử dụng thuốc, bạn cần phải đi khám và có chỉ định từ bác sĩ.
Trong quá trình thăm khám, bạn cần thông báo cho bác sĩ biết là mình đang cho con bú và nếu được kê thuốc, bạn nên hỏi bác sĩ để hiểu đầy đủ về các loại thuốc này.